امام باقر(علیه السلام) پایه گذار انقلاب فرهنگی بودند

حجت الاسلام والمسلمین تقوی بیان داشت: امام محمد باقر(علیه السلام) روز اول رجب سال 57 هجری در شهر مدینه منوره به دنیا آمد، این ولادت موجی از شادی و شوق و شعف را در میان مسلمانان و در خاندان رسالت ایجاد کرد. پدر بزرگوارشان امام
زین العابدین(علیه السلام) و مادر مکرمه شان فاطمه دختر امام حسن مجتبی(علیه السلام) است که از دو جهت به خاندان امامت متصل هستند.
وی افزود: امام محمد باقر(علیه السلام) نزدیک به 20 سال امامت کردند و در شهر مدینه منوره توسط هشام به شهادت رسیدند و محل دفن آن بزرگوار قبرستان بقیع و جایگاهی است که ائمه و معصومین و پیامبران زیادی در آنجا مدفون هستند.
دوران زندگی و امامت امام محمدباقر
(علیه السلام) دوران پر فراز و نشیبی است و تلخی‌ها و شیرینی‌های فراوانی در زندگی امام و دوران حیات آن بزرگوار در تاریخ ثبت و ضبط شده است.
وی ادامه داد: همزمانی روی کار آمدن پنج تن از خلفا با دوران امام محمد باقر
(علیه السلام) می‌تواند نقش تأثیرگذاری در سرنوشت و فعالیت‌های امام ایفا کند. دورانی که انقراض بنی امیه ثبت تاریخ می‌شود و روی کار آمدن بنی عباس رقم می‌خورد. در چنین تغییر و تحولی و در چنین مقطع تاریخی و جغرافیایی، امام محمد باقر(علیه السلام) دست به انقلاب علمی می‌زند که قطعا نیاز آن روز جامعه هم این انقلاب علمی را نشان می‌داد، در نتیجه امام تصمیم می‌گیرند که این انقلاب علمی را با تربیت شاگردانی در پای کرسی‌های درس خود آغاز کنند.

 حرکت علمی منسجم
رئیس مرکز فقهی تبلیغی جوادالائمه(علیه السلام) گفت: در زمان آن حضرت می‌توان به جرأت ادعا کرد شکافی که چند سال بین قرآن و عترت به وجود آمده بود و دشمنان فاصله‌ای که بین احکام اسلامی و اسلام راستین با جامعه و امت اسلامی ایجاد کرده بودند امام با حرکت علمی منسجم و حساب شده برطرف و مردم را با فرهنگ اصیل اسلام و سیره معصومین و سیره نبوی و علوی آشنا کرد. در زمان امام محمد باقر(علیه السلام) بخش اعظمی از ابهاماتی که دشمن نسبت به نظام اسلامی و نسبت به تعلقات تشیع ایجاد کرده بود زدوده شد.
وی افزود: باقرالعلوم یعنی کسی که علم را می‌شکافد، مانند نور در تاریکی که ظلمت را می‌شکافد. یک عالم، یک دانشمند، یک شخصیتی که بر تمام مبانی علمی اعم از علم طب و اصول و کلام و فلسفه و ریاضی و شیمی و فیزیک و حتی آنچه امروز در میان جوامع بشری متداول است تسلط دارد، در عین حال جزو مفسران بزرگ قرآن کریم است و همین ویژگی بارز امام محمد باقر(علیه السلام)، ایشان را به عنوان شکافنده علوم به جامعه آن روز و امروز معرفی کرد. امام سعی می‌کرد تمام ابهام‌ها، اشکالات و پاسخ‌ها را از قرآن بیان کند بنابراین می‌فرمود سؤالی که شما مطرح می‌کنید اگر بپرسید که در کجای قرآن آمده من به شما خواهم گفت و - کم و بیش - اغلب پرسش‌ها را از قرآن پاسخ می‌گفتند و استناد به آیات قرآن، سوال کننده را متقاعد و مجاب می‌کرد.
وی ادامه داد: به جرأت و یقین می‌توان امام محمد باقر(علیه السلام) را از بنیانگذاران حوزه علم و دانش و فناوری به شمار آورد و در این هیچ تردیدی نیست که حوزه علمی و اندیشه‌ای را که
امام محمدباقر(علیه السلام) ایجاد کرد در تاریخ ماندگار شد. پیش از ایشان سابقه نداشت و بعد هم در چهارده قرن گذشته توانسته است درخشندگی و بالندگی خود را حفظ کند و به اثبات برساند.
عضو اتاق فکر تبلیغ خراسان گفت: جد پدری امام باقر(علیه السلام) امام حسین(علیه السلام) و جد مادری هم امام حسن مجتبی(علیه السلام) است، یعنی به این تعبیر و به بیانی ساده بگوییم علویٌ من علویین، فاطمیٌ من فاطمیین، هاشمیٌ من هاشمیین، فاطمه دختر امام مجتبی (علیه السلام) مادر امام محمدباقر(علیه السلام) دارای شخصیتی است که زبان از وصف او عاجز است خانمی که عالمه، فهیمه و مقدسه است و یکی از شخصیت‌های علمی بارز آن روز و حتی امروز است.
وی افزود: امام باقر(علیه السلام) پایه گذار انقلاب فرهنگی بود که در جامعه شیعی توانسته است همه کمبودها و نقیصه‌های تفکر تشیع را برطرف کند. گرچه انتشار معارف شیعه به دست امام صادق
(علیه السلام) رونق واقعی خودش را گرفته، اما پایه گذار آن تفکر و اندیشه و پایه‌گذار آن مکتب علمی حضرت امام باقر(علیه السلام) بود. امام صادق(علیه السلام) هم مجموعه گفتار و فرمایشاتشان را منتسب به پدر بزرگوارشان امام باقر(علیه السلام) می‌دانند.

 پسندم آنچه را جانان پسندد
حجت الاسلام والمسلمین تقوی در ادامه بیان داشت: معروف است که پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) وقتی جابر بن عبدالله انصاری را مورد توصیه و سفارش قرار می‌دادند به او فرمودند؛ جابر! شما زنده می‌مانی و عمر طولانی می‌کنی و فردی از اولاد حسینم را که نامش محمد است می‌بینی، او علم انبیا را می‌شکافد، سلام مرا به او برسان. این نکته بسیار با اهمیت و قابل تأملی است. همین جابر بن عبدالله انصاری محضر امام محمد باقر(علیه السلام) می‌رسد در حالی که بسیار پیر و سالخورده شده است و باز نصیحتی را از امام باقر(علیه السلام) می‌گیرد. امام از وضعیت او سؤال می‌کنند که کیف الحال؟ جابر در پاسخ می‌گوید؛ اکنون در وضعیتی هستم که پیری را از جوانی، مرض را از سلامتی، مرگ را از زنده بودن بهتر می‌خواهم. امام بی‌درنگ پاسخ جابر بن عبد الله انصاری را در جمله‌ای می‌فرمایند که این جمله نه برای جابر، بلکه برای همه آحاد اجتماع قابل درک، فهم، عمل و تبعیت از سیره است. امام فرمودند: اما من اگر خداوند پیرم کند پیری را می‌خواهم، اگر جوانم کند جوانی را می‌پسندم و اگر برای من بیماری را مقدر کند آن را خواهم پسندید و اگر شفا عنایت کند شفا و سلامتی را طلب خواهم کرد، اگر مصلحت او در مرگ من باشد مرگ را برخواهم گزید به عبارتی، من پسندم آنچه را جانان پسندد. عبودیت و بندگی واقعی یعنی اینکه امام محمد باقر(علیه السلام) یک شخصیت علمی، فکری و پرتوان در مسایل معنوی بر این مطلب تکیه می‌کند که هر چه خدا برای من بخواهد همان مورد علاقه و توجه و پسند من است.
استاد حوزه و دانشگاه بیان داشت: مباحث علمی و توصیه‌های معنوی امام باقر(علیه السلام) به جامعه اسلامی به قدری فراوان است که اگر تنها در مکتب امام(علیه السلام) کسی زانو بزند و سعادت دنیا و آخرت را طلب کند، همه آن‌ها را به دست می‌آورد. شخصیتی علمی که در عین حال متواضع، مردم‌دار و مردم دوست بود. معروف است امام باقر(علیه السلام) در پوشش و لباس سرآمد بودند، سرآمد نه در قیمت و نوع لباس، بلکه در تمیزی و پوشش و وقار و آن متانت و حرکاتی که یک انسان می‌تواند داشته باشد. امام را فردی گشاده روی و مهربان معرفی کرده‌اند. با همه اصحاب، اطرافیان، همسایگان و مردمی که با امام مواجه می‌شدند مصافحه و دیگران را نیز به این امر تشویق می‌کردند.

 ویژگی‌های اخلاقی
وی افزود: می‌توان با قوت و قدرت گفت که در زمینه اخلاقی امام سرآمد زمان خود بود. عیادت از مریض، احوالپرسی از ضعفا، شرکت در تشییع جنازه مؤمنان، رعایت حال زیردستان، مراعات حال بزرگ‌ترها و مسن‌های جامعه، احترام به علما و اساتید، نگاه مهربانانه و توأم با اطاعت از پدر و مادر، نگاه مهر و محبت به فرزندان و نوه‌هایشان و حتی شاگردانشان، سعه صدر، بخشش و جود و کرامت از سبک زندگی امام قابل استخراج است. وی ادامه داد: امام باقر(علیه السلام) با دست خود محصولات کشاورزی فراوانی را تولید می‌کردند و بعد این محصولات را بین نیازمندان جامعه تقسیم می‌کردند. باغات خرما را بین افراد نیازمند جامعه تقسیم می‌کردند و همگان از دسترنجشان بهره‌مند می‌شدند.
رئیس مرکز فقهی تبلیغی جوادالائمه(علیه السلام) بیان داشت: امام باقر(علیه السلام) در زمینه علمی پرورش یافتگان فراوانی را تحویل جامعه بشری دادند. شاگردانی مانند زرارة بن اعین، ابوبصیر اسدی، فضیل بن یسار، محمد بن مسلم، یزید بن معاویه عجلی، جابر بن یزید جعفی، بسیار مشهورند و تقریباً می‌توان ده‌ها و صدها شاگرد ممتازی را نام برد که هر کدام در زمینه‌ای از مباحث علمی یا در بخشی از مباحث علمی دارای ویژگی‌ها و امتیازات بودند که به جرأت استاد و مبرز به شمار می‌روند.
وی افزود: سفارش‌های زیادی را هم امام محمد باقر(علیه السلام) به جامعه بشری دارند. ما تقریباً در مسایل اخلاقی، سیاسی، عبادی، در مسایل اجتماعی و در مسایل ریز و کلان جامعه به برکت وجود امام باقر(علیه السلام) به بن بست نمی‌خوریم یعنی هر کجا برای پرسشی خواستیم پاسخی پیدا کنیم یا هر کجا پرسشی بود که پاسخی برایش نداشتیم آن قدر قال الباقر در کتب روایی ما آمده است که از لابه‌لای آن‌ها پاسخ همه پرسش‌ها و ابهامات خود را خواهیم یافت.
وی در پایان با قرائت حدیث «مَنْ ثَبَتَ عَلى وِلایَتِنا فِی غِیْبَهِ قائِمِنا، أعْطاهُ اللهُ عَزَّ وَ جَلَّ اَجْرَ ألْفِ شَهید مِنْ شُهَداءِ بَدْر وَحُنَیْن» گفت:  كسى كه در زمان غیبت قائم ما بر ایمان و ولایت ما اهل بیت عصمت و طهارت پا برجا و ثابت بماند، خداوند متعال پاداش و ثواب هزار شهید از شهداى جنگ بدر و حنین به او عطا مى‌فرماید. در بیانی دیگر فرمودند «لَوْ أنَّ الاْمامَ رُفِعَ مِنَ الاْرْضِ ساعَهً، لَماجَتْ بِأهْلِها كَما یَمُوجُ الْبَحْرُ بِأهْلِهِ» اگر امام و حجّت خدا لحظه‌اى از روى زمین و از بین افراد جامعه برداشته شود، زمین اهل خود را در خود مى‌بلعد و فرو مى‌برد، همان طورى كه دریا چیزهاى خود را در خود متلاطم و آشفته مى‌سازد.