بسم الله الرحمن الرحیم

اللهمّ حَبّبْ الیّ فیهِ الإحْسانَ وکَرّهْ الیّ فیهِ الفُسوقَ والعِصْیانَ وحَرّمْ علیّ فیهِ السّخَطَ والنّیرانَ بِعَوْنِکَ یا غیاثَ المُسْتغیثین .

خدایا دوست گردان ب ه من در این روز نیکى را و نـاپسند بدار در این روز فسق و نافرمانى را و حرام کن بر من در آن خشم و ر سو ايي زندگى را به یاریت اى داد رس داد خواهان .

فرازهاي اين دعاي شريف به نكته هاي خاص و ويژه اشاره مي كند و چيدمان عبا ر ات بسيار زيبا و در عين حال پيچيده است مثلا واژه هائي مثل دوست داشتن، احسان و اكراه نسبت به فسق و گناه و نتيجه رهائي از سخط و غضب و جهنم و عذاب.

تمايل به نيكي پلشتی و زشتي و نتيجه اي كه عايد مي شود رضايت حضرت معبود و رهائي از آتش غضب الهي .

خداوند تك است واحد است و از بشر يك خو استه دارد و آن خواسته عبادت است از:

ما خلق الجن و الانس الا ليعبدون

از جن و انس فقط عبادت مي خواهد ولي بشر خواسته هاي متعدد دارد و خدا هم فرياد رس فرياد كنندگان است. احساني كه در اينجا ذكر شده و جزء خواسته هاست چه مفهومي مي تواند داشته باشد و اصلا احسان يعني چه؟

ظاهر مطلب يعني نيكوئي، نيك، جميل زيبا، نيكي كردن و ....

الذي احسن كل شئ خلقه

ب ا يك نگاه به آفرينش در خواهيم يافت كه براي نظام هستي غیر از اين نمي شود تصوري جز زيبائي داشت. جهان زيباست و آفرينش به زيبائي ترسيم شده است و قرآن آن را احسن معرفي مي كند.

رفتار نيك و صالح، گفتار صحيح، خوبي به ديگران، خير رساني به ديگران و خصوصا پدر و مادر اعمالي هستند كه در قرآن از آن به عنوان احسن، محسنين و حسن ياد شده است.

احسان از ريشه حسن به معناي زيبا و زيبائي هم بيان شده است.

فتبارك الله احسن الخالقين.

اصل خلقت انسان زيباست و خالق بشر از آن به زيبائي ياد مي كند.

حسن و احسن مي تواند در مقابل قبح و زشتي هم قرار گيرد. در ضمن با بررسي روائي بعضي از آيات قرآن و خصوصيات پيامبران الهي مثل ابراهيم، نوح، اسماعيل، عيسي، يوسف به نيكي و نيكوكاري ياد شده است.

از اين آيه شريفه مي توان نتيجه گرفت كه خدا به نيكي و عدل و احسان سفارش كرده و احسان در رديف چه جملاتي قرار گرفته. مثل عدل، بخشش به خويشاوندان، فاصله گرفتن از فحشاء و منكرات و سركشي.

و در جاي ديگري احسان را فقط هم تراز احسان معرفي كند و مي فرمايد :

هل جزاء الاحسان الا الاحسان.

پاسخ نيكي فقط نيكي است معادل خوبي فقط خوبي است.

خود دوست داشتن عمل خوب از صفات حميده است گاهي افرادي هستند كه اصلا نه كار خوب انجام مي دهند و نه دوست دار ند . به ديگران خدمت نمي كنند و اصولا از خدمت رساني ديگران بدشان مي آيد.

تنفر از عمل خوب جرم و گناه است و بر عكس دوست داشتن آن ثواب است. كساني كه توان كار خير ندارند توان انفاق به ديگران را ندارند اما در قلب ش ا ن دوست دارند كه اگر بتوانند به ديگران خدمت كنند.

اللّهمَّ حبِّب الیَّ فیه الاحسان یعنی خدایا مرا چنان قرار بده که محبت کردن و کار خیر را دوست داشته باشم. خیلی نکته ی ظریفی در اینجا به کار رفته من احسان و نیکی را دوست دارم چرا چون خدا دوست دارد در قرآن می فرماید که :

إِنَّ اللّهَ یَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَالإِحْسَانِ وَإِیتَاء ذِی الْقُرْبَی وَیَنْهَی عَنِ الْفَحْشَاء وَالْمُنکَرِ وَالْبَغْیِ یَعِظُکُمْ لَعَلَّکُمْ تَذَکَّرُونَ

در حقيقت خدا به عدالت و نيكوكارى و بخشش به خويشاوندان فرمان مى دهد و از كار زشت و ناپسند و ستم باز مى دارد .

ان الله یحب المحسنین خداوند نیکوکاران را دوست دارد. فرق بین انجام دادن و دوست داشتن خیلی زیاد است یک وقتی است که یک کاری را ما انجام می دهیم اما دوست نداریم . خیلی از کارهائی که ما در طول روز و در طول عمرمان انجام می دهیم اینگونه نیست که به آن عشق بورزیم . و علاقه داشته باشیم . فقط انجامش می دهیم که انجام داده باشیم . اما بعضی از کارها را واقعاً دوست داریم و انجام می دهیم . من یک مثال خیلی کوچکی بزنم ببینید گاهی انسان فرزندش را دوست دارد اما این دوست داشتن فطری است . انسان فطرتاً فرزندش را دوست دا ر د . ولی فلفل فطرتاً دوست داشتنی نیست . گاهی انسان فلفل می خورد و گاهی هم می گوید تند بود نمی خورد. فرزند را اگر تند هم بود انسان دوست دارد. گاهی فرزند باب میل ما عمل نمی کند طبق خواسته ی ما راه نمی رود بر اساس گفته ی ما کردارش نیست اما چون فرزند ماست ما او را دوست داریم و به او عشق می ورزیم و سختی های او را تحمل می کنیم. یک مادر بچه اش را بغل می کند راه طولانی می رود عرق می ریزد در عین حال او را می بوسد و می بوید و نوازشش می کند.

ما از خدا می خواهیم و می گوئیم خدایا آنچنان کن که من کار خیر را دوست داشته باشم. روزه بگیرم درجه گرما را تحمل کنم اما در عین حال عاشق به روزه باشم. وجوهات شرعی ام را پرداخت کنم پول از جیبم خارج می شود اما در عین حال عاشق این کارم. سفره می اندازم مردم از سفره ی من بهره می برند. من کراهتی از این قضیه ندارم شادم، خوشحالم که مردم بیایند سر سفره ی من و از سفره ی من استفاده کنند.

هَلْ جَزَاء الْإِحْسَانِ إِلَّا الْإِحْسَانُ .آیا جزای نیکی جز نیکیست

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم گوسفندی را ذبح کردند مردم آمدند از این گوسفند استفاده کردند مقدار بسیار کمی برای خانواده ی رسول الله (ص) ماند کسی گفت یا رسول الله (ص) چیزی برای خودتان باقی نگذاشتید حضرت فرمودند: همه ی آنهایی که دیگران خوردند را ما برا ی خودمان گذاشتیم این مقداری که الآن مانده این به هدر رفته. یعنی در عین حالی که مردم از سفره ی ما بهره می برند ما هم لذت ببریم و کیف کنیم.

اللّهمَّ حبِّب الیَّ فیه الاحسان و کرِّه الیَّ فیه الفسوق و العصیان، از کارهای بد، بدم بیاید. چندشم بشود، تنفر داشته باشم. بب ي نید اگر کسی هر مقدار تشنه باشد هر مقدار تشنگی بر او غلبه کند هیچ وقت خلاف نمی کند هیچ وقت دلش تمایل ندارد که از آب گندیده ی جوبهای خیابان استفاده کند تا تشنگی اش را بر طرف کند. من این گونه می خواهم باشم می خواهم گناه را رجث بدانم گناه را پلیدی بدانم گناه را مثل آن آب کثیف جوب خیابان بدانم که اصلاً کراهت داشته باشم به سمت آن بروم.

کرِّه الیَّ فیه الفسوق و العصیان، و حرِّم علیَّ فیه السخط و النّیران

چه عواملی سبب خشم پر ور دگار می شود. قرآن در ایات متعددی به آ ن اشاره می کند. مثل سوره طه، آل عمران، بقره، نور. که به بعضی از آنها اشاره می کنیم. افترا به خدا ، حسادت و رشک ورزی ، اطاعت و پیروی از شیطان ، حرام خواری ، خیانت ، سکوت در برابر منکرات ، ظلم و تجاوز به حقوق دیگران ، قتل م ؤ منان و پیامبران ، کفران نعمت ، نفاق ودوروئي نيز معانی مختلفی می تواند داشته باشد ام ا در اینجا مراد همان آ تش است وجه ن م .

در تفسیر آ یات شریفه دارد که فردای قیامت بهشتیان وجه ن میان مذاکره می کنند و از همدیگر سوال می کنند که چه شد که جه ن می شدید . م ا سللکم فی سقر

أَصْحَابَ الْيَمِين . ِفِي جَنَّاتٍ يَتَسَاءلُونَ . عَنِ الْمُجْرِمِينَ . مَا سَلَكَكُمْ فِي سَقَرَ . قَالُوا لَمْ نَكُ مِنَ الْمُصَلِّينَ . وَلَمْ نَكُ نُطْعِمُ الْمِسْكِينَ . وَكُنَّا نَخُوضُ مَعَ الْخَائِضِينَ . وَكُنَّا نُكَذِّبُ بِيَوْمِ الدِّينِ .

جهنمیان پاسخ می دهند. ما نماز نمی خواندیم به فقر ومساکین اطعام نمی دادیم با افراد بد نشست و برخواست داشتیم و قبر و قیامت را انکار می کردیم .

الهم حرِّم علیّناَ فیه السخط و النّیران خدایا مارا به آ تش غضبت مسوزان خدایا ملت ما رهبر ما اسلام ما و کشور ما را محا فظت بفرما . فرج حضرت مهدی(عج) را برسان شهدا و امام شهدا را در اعلا علی ين مهمان کن.