دعاي روز بیست ششم ماه رمضان به همراه شرح و تفسير:روز قدس نماد تبری از دشمنان خدا است

اللهمّ اجْعَل سَعْیی فیهِ مَشْکوراً وذَنْبی فیهِ مَغْفوراً وعَملی فیهِ مَقْبولاً وعَیْبی فیهِ مَسْتوراً یا أسْمَعِ السّامعین
خدایا قرار بده کوشش مرا در این ماه قدردانـى شده وگناه مرا در این ماه آمرزیده وکردارم را در آن مورد قبول وعیب مرا در آن پوشیده اى شنواترین شنوایان.

اللهمّ اجْعَل سَعْیی فیهِ مَشْکورا

حجت الاسلام علی اصغر تقوی، رییس مرکز فقهی جوادالائمه در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، پیرامون شرح دعای روز بیست و ششم بیان داشت: لغتنامه ها سعی مشکور را اینگونه معنی می کنند مشکور یعنی پسندیده و ستوده مورد قبول وا قع شده در درگاه خدای تعالی جل جلاله سپاس داشته شده و ستایش شده و شکر کرده شده و سزاوار ستایش و سپاس و حمد  پسندیده نیز معنی می دهد.

وی افزود: تقریبا همگی یک مفهوم را می رساند سعی و کوشش در همه امور لازم و پسندیده است و در عبات بطریق اولا، قرآن در این باره می فرماید «وَمَنْ أَرَادَ الآخِرَةَ وَسَعَى لَهَا سَعْیَهَا وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَأُولَئِکَ کَانَ سَعْیُهُم مَّشْکُورًا» و هر کس خواهان آخرت است و نهایت کوشش را براى آن بکند و مؤمن باشد آنانند که تلاش آنها مورد حق‏شناسى واقع خواهد شد این بیان صریح قرآن است که جای شکی باقی نگذاشته است.

وی ادامه داد: زمانی سعی مشکور نصیب انسان می شود که باخدا قولا و عملا این گونه سخن بگوید. «الهی کفی بی عزا ان اکون لک عبدا وکفی بی فخرا ا ن تکون لی ربا» خدایا چه عزت وافتخاری بالا تر از این که برای من که من بنده تو باشم و تو پروردگار من باشی.

وی گفت: درصدر اسلام مردم پیامبر اکرم (ص) را نبی الله صدا می کردند اما خود حضرت دوست داشتن که ایشان را عبدالله صدا بزنند و درکلام وحی هم اینگونه فرمان داده می شود که ای رسول ما باما اینگونه سخن بگو.

حجت الاسلام تقوی گفت:  «قُلْ إِنَّ صَلاتِی وَ نُسُکِی وَ مَحْیایَ وَ مَماتِی لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِینَ» وقتی پیامبر رحمت اینگونه با خدا سخن می گوید که بی‌گمان نماز و عبادات من و زندگی و مرگ من همه برای خدا پروردگار جهانیان است این همان سعی مشکور است.

وذَنْبی فیهِ مَغْفوراً

کارشناس مذهبی صداوسیما در شرح فراز دیگر دعا بیان داشت: فقط به گفتن تنها ذنوب مورد مغفرت قرار نمی گیرد استغفارو ندامت از گناه انجام شده اگر همراه با لوازم آمرزش باشد ذنب مغفور می شود.

وی افزود: برخی اعمال سبب غفران گناه می شود تنها به استغفار زبانی نمی شود بسنده کرد و الا این از همان فضای دهان بلاتر نمی رود وتلاش بیهوده است بعضی از نکات تاثیرگزار در مغفرت ذنوب می تواند موارد مورد اشاره باشد مثل اینکه ازروایات استفاده می شود. 

اعمال و اسباب غفران الهی

عضو نخبگان تبلیغ خراسان گفت: محبت به اولیاء خدا و بیزاری از دشمنان خدا گناه و ذنوب را محو می کند. در همی جا به مناسبت فرارسیدن روز قدس لازم است که بیان شود این روز که یادگاری از خمینی کبیر است نمادی از تجلی تبری، و بیزاری از دشمنان الهی است که با این خوی وحشیگری به جان انسان  های بی گناه افتاده و هر ظلم و ستمی را بر آنها روا می دارند.اگر چه به ظاهر دولت های مستکبر پشتیبان جنایات آنها هستند اما خداوند هم یاری رسان مظلومان به خصوص مسلمانان است و این رنج و سختی ها با نابودی اسرائیل و دوستانش پایان می یابد. شرکت در راهپیمایی به نمایش گذاشتن تبری و بیزاری از دشمنان خداست که باعث از بین رفتن گناهان و محو شدن آثار آنها می شود.

وی گفت: سجده های طولانی و مداومت بر ذکر باعث آمرزش می شود. اجرای حدود الهی در جامعه وجلوگیری از گناه مثل امر به معروف و نهی از منکر سبب آمرزش ذنوب می شود.

حجت‌الاسلام تقوی افزود: «ان الحسنات یذهبن السیئات» کار نیک و اعمال حسنه بدی ها و سیئات را محو می کند. اولین راه برون رفت از ذنوب انجام کار خوب است. «ان الصلوة تنهی عن الفحشاء و المنکر» همین نمازها و روزه ها سبب می شود که هم گناه نکنیم و هم زمینه آمرزش ذنوب در ما فراهم شود.

وی ادامه داد: جهاد در راه خدا و شهادت در راه او، اندیشه و تعقل در داده های خدا و در طبیعت و نظم جهان آفرینش چون روحیه توحیدی را تقویت می کند سبب آمرزش گناهان می شود.

استاد حوزه و دانشگاه خراسان گفت: در روایات فراوانی اشاره شده است که صلوات بر محمد (ص) و آل او یعنی همین ذکر شریف صلوات که افضل الاعمال است سبب آمرزش ذنوب است.

وی افزود: راهکارهای دیگری هم برای برطرف شدن ذنوب وگناهان درروایات بیان شده است «صِیَامُ یَوْمِ عَرَفَةَ أَحْتَسِبُ عَلَى اللَّهِ أَنْ یُکَفِّرَ السَّنَةَ الَّتِی قَبْلَهُ وَالسَّنَةَ الَّتِی بَعْدَهُ» پیامبر (ص) می ‌فرمایند روزه روز عرفه کفاره گناهان سال قبل و سال بعد از خود می ‌باشد. و مورد دیگر اطاعت از امام جامعه اسلامی است که آمرزش گناهان را درپی دارد.

وعَملی فیهِ مَقْبولاً

استادحوزه و دانشگاه خراسان گفت: مرحوم آیة الله مشکینی در نصایح از لسان امام صادق(ع) نقل می کنند که شیطان می گویند پنج نفر از سیطره قدرت من بدورند یعنی من بر آنها سلطه ندارم و این یعنی این که اعمال آنها مورد قبول حضرت حق است اول متوکلین بر خدا کسانی که در همه امور توکل بر خدا می کنند.

وی افزود: دوم کسانی که در شادی و غم و شب و روز یاد خدا هستند و مدام ذکر خدا بگویند قطعا مثل سایر موارد ذکر خشک وخالی مراد نیست ذکر یعنی متذکر شدن متذکر بودن یعنی هواس انسان همیشه ونسبت به همه اعمال وافعال جمع باشد واین همان عبارت قرآن است «ان الذکرا تنفع المومنین».

حجت‌الاسلام تقوی ادامه داد: سوم کسانی که آنچه برای خود می پسندند و برای دیگران هم همان را بپسندند. چهارم کسانی که در برابر مصائب صبور باشند. «وَلَنَبْلُوَنَّکُمْ بِشَیْءٍ مِّنَ الْخَوفْ وَالْجُوعِ وَنَقْصٍ مِّنَ الأَمَوَالِ وَالأنفُسِ وَالثَّمَرَاتِ وَبَشِّرِ الصَّابِرِینَ».

وی گفت:  «الَّذِینَ إِذَا أَصَابَتْهُم مُّصِیبَةٌ قَالُواْ إِنَّا لِلّهِ وَإِنَّا إِلَیْهِ رَاجِعون»«أُولَئِکَ عَلَیْهِمْ صَلَوَاتٌ مِّن رَّبِّهِمْ وَرَحْمَةٌ وَأُولَئِکَ هُمُ الْمُهْتَدُونَ» کسانى که چون مصیبتى به آنان برسد مى‏گویند ما از آن خدا هستیم و به سوى او باز مى‏گردیم. برایشان درودها و رحمتى از پروردگارشان [باد] و راه‏یافتگان [هم] خود ایشانند.

استاد تقوی گفت: و پنجم آن افرادی که به قضای الهی راضی باشند و تسلیم امر الهی در همه حال چه انجا که به ظاهر برایشان نیک است و چه آنجا که مشکل است.

نویسنده کتاب هزار از هزاران سخن گفت: هر کدام از اعمال برای قبول شدن باید دارای ویژگی های مخصوص باشند تا قبول در درگاه حق شوند. مثلا روزه به شکلی و نماز به شکلی انفاق به نوعی و سایر اعمال بطریقه خاص خودش.

وی افزود: هر کدام از اعمال و افعالی را که بشر انجام می دهد باید منتهی به نتیجه شود و الا زحمت بیهوده است هدر دادن وقت و انرژی است لغو است و انسان عاقل کار لغو انجام نمی دهد.

حجت‌الاسلام تقوی ادامه داد: اعمال عبادی هم به همین گونه است وقتی اعمال عبادی را انجام می دهیم به دستور خالق است یا به خواسته و هدایت پروردگار است بنابراین رضایت خدا هدف انجام عمل است.

وی گفت: همه اعمال عبادی ویژه گی های خاص خود را دارد زمانی اعمال عبادی ارزش دارد که مورد قبول درگاه احدیت قرار گیرد و الا همان هدر رفتن وقت و نیروست و زحمت بیهوده که نیکو نیست.

رییس مرکز فقهی جوادالادمه بیان داشت: بعضی از اعمال شرائط خاصی دارد که وقتی با آن شرائط انجام شد مورد قبول است. بعضی از اعمال علاوه بر شرائطش خلوص و عدم ریا و یا نیت در آن دخالت دارد تا مورد قبول واقع شود با اشاره به برخی از آیات شریفه قرآن و روایات می توان به رمز و رموز آن دست یافت.

وی افزود: آنچه از قرآن استفاده می شود از آغاز آفرینش انسان این مطلب مورد توجه است.آیه 27 سوره مائده در شرح قربانی کردن فرزندان آدم (ع) به خوبی مطلب را بیان کرده است که دو عمل هر دو مشابه و مماثل اما قبولی عمل به نیت کسانی که انجام دادند مربوط شد.

وی ادامه داد: از یک نفر پذیرفته شد و از دیگری قبول نشد و خداوند به آنان فهماند که تنها اعمال پرهیز کاران مورد رضایت و قبول حضرت حق قرار می گیرد و نه ریا کاران و گنه کاران و کسانی که خلوص در عمل ندارند.

وی گفت: در جریان قربانی کردن حضرت ابراهیم (ع) فزندشان حضرت اسماعیل (ع)  را چون خلوص وایثار واقعی شکل گرفت خداوند قربانی را قبول کرد و برای تایید قبولی، قربانی از بهشت فرستاد به عبارتی جایگزینی ازجانب حق فرستاده شد.

رییس مرکز فقهی جوادالائمه بیان داشت: خدایا به حق خودت و عظمت و قدست و بهترین اسماءات و صفاتت قسم می دهیم تو را که اعمال ما مورد قبول درگاهت قرار گیرد نکند انسان زحمت بکشد نماز بخواند یک ماه روزه بگیرد با سختی سفر حج برود آن گاه مورد قبول واقع نشود.

وی افزود: حضرت علی(ع) برای قبولی اعمال، اخلاص در عمل را شرط قبولی بیان می کنند. امام جفر صادق(ع) می فرمایند بدون ولایت ما خانواده اعمال مقبول نیست یعنی شرط قبولی عمل ولایت پذیری است.

وی ادامه داد: شرط دیگری که در روایات اشاره شده قبولی نماز است، «ان قبلت قبل ما سواها و ان ردت رد ما سواها» اگر نماز پذیرفته شود سایر اعمال مورد مقبول است. در بعضی از آیات قرآن و روایات هم اسلام را یکی از شروط قبولی اعمال دانسته اند البته اسلام در مقابل کفر را.

حجت الاسلام تقوی گفت: بعضی هم بر این باورند که «الاعمال بالنیات» هر عملی به نیت افراد بر می گردد اگر نیت خالصی باشد یا نیت خیر و خدمت رسانی داشته باشد مقبول است.

وی افزود: البته در این مقال قصد بر تحقیق و تحلیل مسئله نیست مراد ما این بخش دعاست که خدا را طلب می کنیم که اعمال ماه رمضان ما مورد قبول قرار گیرد.

حجت‌الاسلام تقوی گفت: در بیان رسول اکرم(ص) دارد که شرط قبولی اعمال نیت خالص است و اگر عمل ونیت هر دو وجود داشت باز شرط بعدی این است که مطابق با سنت پیامبر اکرم(ص) باشد عملی که بر خلاف سنت و سیره رسول (ص) است صورت پذیرد مورد قبول نیست.

وعَیْبی فیهِ مَسْتورا

رییس مرکز فقهی جوادالائمه بیان داشت: یکی از صفات باری تعالی ستاریت است خداوند علی اعلی ستار العیوب است اگر غیر از این بود سنگ روی سنگ قرار نمی گرفت. چه قدر اعمال و اقوال ما در طول عمر بر دیگران مخفی و پوشیده ماند که اگر بر ملا می شد چه افتضاحی به بار می آمد. وای اگر از پرده برون افتد راز.

وی افزود: امام رضا (ع) می فرمایند بر مؤمن لازم است که سه خصلت را از سه کس بیاموزد از خدا و رسول خدا(ص) و امام معصوم (ع). اما خصلتی که از پروردگار باید آموزش ببیند عیب پوشی و کتمان سر است. که البته یکی از شروط هم می تواند باشد به این معنی که وقتی ما توقع داریم خداوند عیب ما را بپوشاند و آبروی ما را حفظ کند که رسوائی بیار نیاید قطعا ما هم باید در حفظ آبروی برادران و خواهران ایمانی که مخلوق همان خدا هستند کوشش کنیم.

حجت‌الاسلام تقوی ادامه داد: امام سجاد(ع) حتی در مورد کودکان خرد سال توصیه می فرمایند که حق خردسالان این است که از خطای ایشان گذشت کنیم و عیب آنان را بپوشانیم.

وی گفت: حتی در روایات به ما آموزش داده شده که عیب خودتان را هم بر ملا نکنید اسرار خود را با همه در میان نگذارید. اگر مرتکب گناهی شدید آن را به دیگران منتقل نکنید که خود انتقال به دیگران باز گناه است.

استاد حوزه و دانشگاه خراسان گفت: امام باقر (ع) می فرمایند این فرض است بر مؤمن که عیب پوشی کند از عیوب برادر مؤمن حتی اگر هفتاد بار تکرار شود یا عدد آن به هفتاد برسد یعنی هفتاد عیب دیگران را باید پوشید آن وقت گاهی دیده می شود با کوچکترین فعلی و یا قولی شروع به آبرو ریزی می شود این حتما در جهت رضای خدا نیست و خود گناه کبیره است.

وی افزود: پیامبر اکرم (ص) می فرمایند «من ستر علی مسلم ستره الله فی الدنیا و الآخره» اگر عیب برادر مسلمان را کسی مخفی نگه دارد و بپوشد خداوند در دنیا و آخرت عیب او را مستور و پوشیده نگه می دارد.

حجت‌الاسلام تقوی ادامه داد: پیامبر اکرم (ص) از خدا در خواست کرد که امتش را در مقابل سایر امم محاکمه نکند تا حفظ آبروی امت شود و عیب امتش برای سایر امم برملا نشود.

یا أسْمَعِ السّامعین

حجت الاسلام تقوی گفت: این همه دعا و راز و نیاز که از سوی بندگان چه در یک زمان و چه زمانهای مختلف می شود. خداوند همه آنها را می شنوند چون او «اسمع السامعین » است اگر غیر از این بود این همه دعا نمی کردیم چون یقین داریم که خداوند شنونده است.

وی افزود: در احادیث است که وقتی بنده ای با خدا راز و نیاز می کند و شکوه می کند یا استغفار می کند و در حال توبه است خداوند چنان به حرف او گوش می دهد مثل اینکه اصلا بنده دیگری ندارد و فقط همین یک نفر است که خدا را صدا می زند.

حجت‌الاسلام تقوی ادامه داد: اما در حدیث قدسی آمده که همین بنده وقتی مشکلی دارد اول همه را صدا می زند بعد خدا را صدا می زند. غافل از این که فقط خدا شنونده است یا به تعبیری شنونده حقیقی و شنونده ای که فقط می شنود بلکه رفع مشکل می کند خداست.

وی گفت: حضرت موسی (ع) به خدا گفت که خدایا، اگر نزدیکی من یواش صحبت کنم و اگر دوری بلند صحبت کنم؛ خدا فرمود من هم‌نشین کسی هستم که یاد من باشد، بنابراین خدا شنواترین است./933/ت301/ب4