اداب روزه داري وروزه در ماه مبارك رمضان

اداب روزه داري وروزه در ماه مبارك رمضان

• توسط علی
• ۱۳۹۴ چهاردهم تير
• 3542
• 0

 

بسم الله الرحمن الرحيم

اداب روزه داري وروزه در ماه مبارك رمضان

و هو شهر اوله رحمة و اوسطه مغفرة و اخره عتق من النار

ترديدنداريم كه اعمال مهم عبادي نمي تواند بدون اداب مخصوص به خود انجام پذيرد كه اگر بدون اداب انجام شود عملي لغو وزحمتي بي خاصيت خواه هد بود ارزش واقعي اعمال زمانيست كه براساس دستور شارع انجام شود.براي اعمال عبادي ويزگيهائي است كه ضمينه ساز برتري اعمال ميشودازعمده ويزگيها اداب الاعمال است.لذا ميبينيم كتب متعدد پيرامون اداب الاعمال نوشته شده

اميرالمومنين ع نقل ميكنند كه از پيامبر اكرم ص سوال كردم

يا رسول االله ماافضل الاعمال في هذا لشهر قال يا اباا لحسن افضل ا لاعمال في هذا لشهر الورع عن محارم الله

چه اعمالي درنزد پروردگارفضيلت بيشتري دراين ماه دارد وحضرت مي فرمايند الورع عن محارم الله ترك كار حرام دوري از گناهان ودربيان ديگري ميفرمايندكه درشب معراج خداوند تبارك وتعالي فرمود.

يااحمدليس شيئ من العباده احب الالله من الصوم والصمت

يعني روزه هااي مورد قبول حق است كه همراه با سكوت ونگهدارنده زبان ازگناه باشد.مرحوم شيخ صدوق ازلسان پيامبراكرم ص نقل ميكند كه پيامبر فرمود

من تلا ايه من القران كان له مثل اجرمن ختم القران في غيره من الشهور.

خواندن ايه اي ازقران مثل تلاوت تمام قران است درغير ماه مبارك رمضان

علامه مجلسي ره ازامام باقر روايت مي كند كه

لكلشيئ ربيع وربيع القران شهرو رمضان

بهارتلاوت قران ماه مبارك رمضان است درر وايات متعد ديگر هم اشاره به فضيلت تلاوت شده است

يكي از مواردي كه مرحوم كليني ره به ان اشاره مي كندبحث توبه وانابه است

توبو الي الله من ذنوب كم وارفعواليه ايديكم

درماه رمضان توبه واستغفار كنيد ودست به دعا بلند كنيد كه اين از اداب دعا كردن است

احذرالغيبه والنميمه فان الغيبه تفطر وانميمه توجب و عذاب القبر

غيبت كردن باروزه منافات دارد وروزه رافاسد ميكندوسخن چيني عذاب قبر را زياد ميكند

موالف كتاب سراج الشيعه تقسيماتي رادراداب روزه بيان ميكندواينكه روزه در چه ايامي واجب وچه ايامي مستحب ودرچه روزهااي داراي فضيلت بيشتري است ودرنتيجه اداب هر يك را جداگانه بيان مي كنند .

بطور كلي اداب روزه در قالب احكام اربعه فقهي شكل مي گيرد اداب واجب اداب حرام اداب مستحب واداب مكروه .

ازمجموع ايات وروايات وفتاواي فقهي فقها ميتوان بعضي از اداب روزه وروزه داري را استخراج كرد

1خوردن سحري كه جزئ مستحبات شمرده شده ولو به مقداري اب.بعيد بنظر نمي رسد اصل سحر خيزي خودش مو ضو عيت داشته باشد

2تلاوت سوره قدر درسحر گاهان وموقع خوردن سحري شارع مقدس براي اصل افطار وسحر مو ضيعيت قائل است فرهنگ غربي با مطالعه بفرهنگ ديني ما رسوخ ميكند نكند افطار وسحري را از ما بگيرند وشام را به ما تحميل كنند بعنوان تمدن وكلاس كه بعضا ديده شده در ماه مبارك بجاي افطاري دعوت بشام مي كنند يعني 2ساعت بعد از افطار مثلا هم افطار وهم سحر را يكي مي كنند واين به اصطلاح كلاس گذاشتن است.واين يعني فاصله گرفتن از معارف ديني واموزه هاي شرعي

3مسواك كردن بعد از صرف سحري. كه با كمي دقت منافع سرشار ان كاملامعلوم ميشوداز رسول خدا (ص)نقل شده كه  می فرمایند. دو رکعت نماز با مسواک درپيشگا خداوند محبوب تر است از هفتاد رکعت بدون مسواک و نیز می فرماید. هرکس روزی دو بار مسواک زند برراه ورسم پيامبران عمل كرده است.

4استفاده از بوي خوش وعطريات.امام رضا ع ميفرمايند چهار چيز است كه دل راباز ميكند يكي ازانها عطرزدن است.درتاريخ ثبت است كه وقتي علي ع مهريه فاطمه ع را محضر پيامر اوردند حضرت رسول ص دستور دادند بخشي صرف خريد عطريات شود

5نظافت ظاهري مثل شانه كردن ولباس مرتب پوشيدن وامثال ان.ازفرمايشات.امام صادق ع است

 اطْوُوا ثِیَابَكُمْ بِاللَّیْلِ فَإِنَّهَا إِذَا كَانَتْ مَنْشُورَةً لَبِسَهَا الشَّیْطَانُ بِاللَّیْلِ .اگر لباس هایتان را ول كنید، شیطان آن را مى‏پوشد. النظافة من الايمان و الايمان في الجنةپاكيزگي جزئي از ايمان است و ايمان، انسان را به بهشت هدايت ميكند.وَقرا ن كريم دستور ميدهد.و ثِيابَكَ فَطَهِّرْ لباسهايت را تطهيركن طَهِّرُوا أَفْوَاهَكُم براي شستشوي دهان درمستدرك رواياتي نقل شده است

 

6خواب واستراحت كافي درروز ودرحال روزه  براي امادگي عبادات سحرگاهان وشبانه لذا مي فرمايند

نومكم فيه عباده وانفاسكم فيه تسبيح همان خواب هم عبادت است

7نماز مغرب وعشا را قبل از افطار انجام دادن در صورتيكه كسي در انتظار نبا شد ومايه اذيت ديگران نباشد

8تصدق وصدقه دادن قبل از افطارجزئ موكدات روايات است .صدقه درهم افضل من صيام يوم.

9تلاوت دعاي مخصوص لحظه افطار. الهم لك صمت وعلي رزقك افطرت وعليك توكلت

الهم لك صمنا وعلي رزقك افطرنا وعليك توكلنا

10تمسك وتوسل به اهل بيت عصمت وطهارت ع .قرآن به مؤمنان امر می کند که در جست وجوی وسیله به سوی خدا باشند..یا أیُّها الّذینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّه وَابْتَغُوا الیهِ الوَسِیلَة وَجاهدُوا فِی سَبیلِهِ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُون ای مؤمنان از مخالفت فرمان خدا بپرهیزید و برای تقرب به او وسیله ای بجویید، و در راه خدا جهاد کنید، باشد که رستگار شوید.

11افطار كردن با غذاي شيرين مثل خرما ويا شير ويا اب گرم كه البته علاوه براثار معنوي اثار پزشكي انهم مهرز شده است للصائم فرحتان فرحة عند افطاره و فرحة عند لقاء ربه

12اطعام مساكين ويا افطاري دادن به روزه داران ولو با يك خرما .رسول گرامي اسلام افطاري دادن را با ازاد كردن بنده برابر مي داندوميفرمايند حتي سبب امرزش گناهان مي شود

قال الصادق عليه السلام: انما فرض الله الصيام ليستوى به الغنى و الفقير

13ادائ ديون وقروض درصورتيكه توان پرداخت باشد...چرا كه تاخير عمدي با روزه منافات دارد وبسيا درروايات بران تاكيد شده است الصيام اجتناب المحارم کما يمتنع الرجل من الطعام و الشراب

14قال علي ع عليكم في شهررمضان به كثره الاستغفاروالدعاواما لدعائ فيدفع عليكم البلائ واما لا ستغفارفيمحي به ذنوبكم

يكي ازاداب مهم روزه داري استغفار است حضرت علي ع ميفرمايند استغفار گناهان رامحو ميكند ودعا دفع بلا ميكند پس هم استغفار كنيد وهم دعا

مَن أدرَکَ رَمَضَانَ فَلَم يُغفَرلَهُ وَ مَاتَ أبعَدَهُ اللهُ فَقُل آمِين فَقُلتُ آمِين

مَنْ أَكْثَرَ الإِسْتِغْفارَ جَعَلَ اللهُ لَهُ مِنْ كُلِّ هَمّ فَرَجاً وَ مِنْ كُلِّ ضیق مَخْرَجاً وَ یَرْزُقْهُ مِنْ حَیْثُ لایَحْتَسِبُ.

هم.و غم انسان با استغفار برطرف ميشودوگره هاگشوده ميشود وروزي را تامين ميكند خداوندبزرگ

 

15صلوات يكي ديگر از مستحبات ماكده است ذكر عظيم صلوات درماه رمضان سفارش خود پيامبر است  ميفرمايند هركس برمن زياد درود به فرستد فرداي قيامت كه بار وميزان همه سنگين است او سبكبال وارد صحراي محشر ميشود

16انس با قران وتلاوت قران  .نوروقلوبكم به تلاوه القران قلبها باتلاوت قران نوراني ميشود.خصوصا اينكه اينماه ماه نزول قران وماه بهار قران است  فرصتها مقتنم است براي تلاوت وبهروي از محتواي قران وفهم ان

17سجده هاي طولاني  رسول الله ص مي فرمايند سجده بار گناه را سبك ميكند.

18من كف فيه شره كف الله عنه غضبه يوم يلقاه .انسان روزه دار بكسي شر نميرساند وخداوند هم درقيامت براو غضب نمي كند واين سخن پيامبر اكرم است كه دراصول كافي بران تاكيد شده است

19وقرو كباركم وارحموصغاركم احترام به بزر گتر ها ونگاه به زير دستان جزئ مستحبات شهر الله است

20درهنگام دعا حالت تضرع داشتن ودستهارا به سمت اسمان بلند كردن

 صوم القلب خير من صيام اللسان و صوم اللسان خير من صيام البطن.

21همه چيز را از خدا خواستن وتوكل به او كه من يتوكل علي الله فهو حسبه

22فراوان ذكر گفتن واوقات را به ذكر خدا سپري كردن

23اهتمام به نماز اول وقت وخصوصا به جماعت خواندن.امام باقرع مي فرمايند فَضلُ الوَقتِ الأوَّلِ على الآخِرِ كَفَضلِ الآخِرَةِ على الدُّني

 

أيّما مُؤمِنٍ حافَظَ علَى الصَّلواتِ المَفروضَةِ فَصَلاّها لِوَقتِها فَلَيسَ هذا مِن الغافِلينَ .

امام باقر عليه‏السلام ميفرمايندهر مؤمنى كه به نمازهاى واجب اهميت دهد و آنها را به وقتش بخواند از غافلان نيست

 

 

24زيارت حضرت ابا عبدالله خصوصا وحضرات معصو مين عموما.امام ششم ع فرمودند شب قدر منادي ندا ميكندخداوند بخشيد هركه را به زيارت امام حسين عليه السلام امده

25اعتكفاف درمساجد پيامبر اكرم ص دهه اخر را اعتكاف مي كردند

26 دعا براي فرج حضرت مهدي ع چرا كه فرموده اند افضل الا عمال انتظارالفرج خصوصا هنگام افطار براي فرج زياد دعا كردن كه فرمود دعوة الصائم تستجاب عند افطاره

27نگهداشتن احترام ماه رمضان بهمه طرق ممكن امام صادق عليه السلام فرمودندبراي ماه رمضان حقي است كه براي هيچ يك از ماههاي سال نيست

28بجااوردن اغسال مستحبي مثل ليالي قدر وعيد فطر وشبهاي طاق ماه مبارك رمضان

29قرائت دعاهاي ماثوره پس از نمازهاي واجب كه در مفاتيح وذادالمعاد ومصباح كفعمي واقبال سيد امده است .مثل اين دعا كه مرحوم كفعمي وديگران نقل كرده اند. اَللّهُمَّ اَدْخِلْ عَلی اَهْلِ الْقُبُورِ السُّرُورَ اَللّهُمَّ اَغْنِ کُلَّ فَقیرٍ اَللّهُمَّ اَشْبِعْ کُلَّ جایِعٍ اَللّهُمَّ اکْسُ کُلَّ عُرْیانٍ اَللّهُمَّ اقْضِ دَیْنَ کُلِّ مَدینٍ اَللّهُمَّ فَرِّجْ عَنْ کُلِّ مَکْرُوايندعا درضمن اينكه حالت عرفاني دعارا درااست وليدرياي معرف ومكتب انسان سازي است .دردعاسخن ازفقر وغنا ودين وبرهنه زنده ومردهاست يعني مجموعه اي ازعبادات واقعي وخداپسندانه

 

30استفاده صحيح از ليالي قدر واحياي ان كه ازتوصيه ي اوليائ است

 قال الصادق ع راس السنة ليلة القدر يکتب فيها ما يکون من السنة الى السنةوقولا وعملا
به ان شفارش فرمودند حضرت زهرا س درشبهاي قدر فرزندان شان را بيدار نگه ميداشتندتااحياي بدارند ودرك ليله قدر كنند

• برچسب ها