بِسمِ الله الرَّحمنِ الرَّحیم
اَلحَمدُلله رَبِّ العَالَمیِنَ وَالصَّلَوةُ
وَالسَّلامُ عَلی سَیِّدِنا مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطّاهِرینَ.
1. بوسیدن فرزندان .
عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ( ) قَالَ : قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ( ) أَحِبُّوا الصِّبْيَانَ وَ ارْحَمُوهُمْ وَ إِذَا وَعَدْتُمُوهُمْ شَيْئاً فَفُوا لَهُمْ فَإِنَّهُمْ لَا يَدْرُونَ إِلَّا أَنَّكُمْ تَرْزُقُونَهُمْ [1] .
یکی از مباحثی که نیاز جوامع بشری است و دنیا به آن در اداره ی امور زندگی محتاج است، بحث محبّت به فرزندان است؛ اگر چه این محبّت عاطفی و ذاتی است و خداوند در وجود انسان قرار داده است و معمولاً اکثر موجودات و مخلوقات؛ مولود و فرزند خودشان را مورد محبت و عنایت قرار می دهند؛ و دوستی پدر و مادر طبیعی و ذاتی است، اما در عین حال سفارشاتی در احکام دینی و منابع دینی، برای کسانی که ممکن است از این موهبت الهی برخوردار نباشند، شده است.
در این روایت امام حسین ( ) از رسول گرامی اسلام نقل می کنند که به کودکانتان محبّت کنید و بر ایشان ترحّم کنید، هر گاه به آنان وعده ای دادید به وعده ی خود وفا کنید؛ زیرا بچه ها گمان می کنند که شما به آنان روزی می دهید؛ چون در سنین کودکی هنوز سطح فکر و آگاهی فرزندان به حدّ بلوغ و کمال نرسیده است، آنان پدر و مادر را رازق و روزی رسان خود می شناسند.
لذا محبّت کردن به فرزندان و وفای به عهد را؛ به پدر و مادر توصیه می کند، شاید اصلی ترین مطلبی که بچه ها را، نا امید و مأیوس و سرافکنده از خانه و خانواده می کند، عدم وفای به عهد پدر و مادر باشد.
عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ( ) قَالَ : إِنَّ اللَّهَ لَيَرْحَمُ الْعَبْدَ لِشِدَّةِ حُبِّهِ لِوَلَدِهِ[2] .
إمام صادق می فرمایند؛ خداوند بنده را به خاطر زیادی محبّت او به فرزندش مورد رحمت قرار می دهد.
سخنان معصومین ( ) خیلی جالب و زیباست، که انسان به فرزند خودش محبت کند و او را دوست داشته باشد و او را مورد لطف قرار بدهد. خداوند هم انسان را مورد لطف و مرحمت خود قرار می دهد به خاطر این کار خوبی که انجام داده است.
لذا ما در این دو روایت به خوبی احساس می کنیم که نیکی به فرزند مستحب است؛ محبت و رحم کردن به او، و وفای به وعده از مستحبات مؤکّد در دین است.
در بعضی از روایات حتی بوسیدن فرزند توصیه شده است؛ و برداشت از روایات این گونه است که این کار مستحب است؛ و برخی از فقها هم در روایاتشان بوسیدن فرزند را مستحب شمرده اند.
جَاءَ رَجُلٌ إِلَى النَّبِيِّ ( ) فَقَالَ مَا قَبَّلْتُ صَبِيّاً قَطُّ فَلَمَّا وَلِيَ قَالَ النَّبِيُّ ( ) هَذَا رَجُلٌ عِنْدَنَا أَنَّهُ مِنْ أَهْلِ النَّارِ[3] .
امام صادق ( ) می فرمایند: مردی خدمت پیامبر اکرم( ) آمد و گفت : من هیچ یک از فرزندانم را نبوسیده ام، وقتی از محضر پیامبر اکرم جدا شد، حضرت فرمودند : به نظر من این مرد اهل آتش است، تحلیل بسیار سنگین و عجیبی است.
عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ( ) قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ( ) مَنْ قَبَّلَ وُلْدَهُ كَتَبَ اللَّهُ لَهُ حَسَنَةً [4] .
در این روایت؛ پیامبر اکرم ( ) می فرمایند : کسی که فرزند خود را ببوسد، برای او حسنه نوشته می شود؛ یعنی وقتی فرزندش را می بوسد در نامه ی اعمال انسان ثواب ثبت می شود[5].
در روایات دیگری آمده است که فرزندان خود را زیاد ببوسید؛ زیرا به إزای هر بوسیدنی؛ برای شما در بهشت درجه ای قرار داده می شود؛ که میان هر درجه با درجه ی دیگر پانصد سال راه است.
روزی پیامبر اکرم در حال بوسیدن امام حسن و امام حسین( ) بودند، به آن ها محبّت می کردند و آن ها را نوازش می کردند، و با آن ها بازی می کردند.
شخصی گفت : من دارای ده فرزند هستم ولی تا کنون هیچ کدام از آن ها را نبوسیده ام. رسول الله( ) فرمودند : کسی که رحم نکند مورد رحمت هم قرار نمی گیرد. به این معنا که اگر شما بر این کودکان محبت نکنید، مورد محبّت و رحمت خداوند قرار نمی گیرد؛ ولی این نکته لازم است که نباید مورد غفلت قرار بگیرد، محبّت غیر متعادل؛ ضرر رساننده است، محبّت باید همیشه متعادل و
به اندازه باشد که ایجاد مشکل نکند.
اعتدال در محبت همیشه شالوده ی حفظ و تداوم زندگی است؛ امام باقر( ) می فرمایند : بدترین پدران و مادران کسانی هستند، که در نیکی به فرزندان زیاده روی می کنند؛ محبّت بیش از اندازه، کودک را به قانون شکنی و بی قید و بند و باری تشویق می کند.
امام سجاد ( ) وقتی مشاهده کردند نوجوانی در حال حرکت به پدرش تکیه کرده است، به خشم آمدند و نارضایتی خود را به رفتار او که بیانگر از خود راضی بودن و إتکا بیش از حدّ او به پدرش بود، ابراز داشتند؛ إفراط در إبراز محبّت موجب لوس شدن و جرأت و جسارت کودک در برابر والدین می شود؛ و اگر جلوی آن گرفته نشود؛ در بزرگی باعث نارضایتی و عاقّ والدین می شود.
جُرْأةُ الْوَلَدِ عَلَى وَالِدِهِ فِي صِغَرِهِ، تَدْعُو إِلَى الْعُقُوقِ فِي كِبَرِهِ[6]. امام حسن عسکری ( ) می فرمایند : اگر فرزند در کودکی جرأت جسارت نسبت به پدر و مادر پیدا کند قطعا باعث نارضایتی پدر و مادر در بزرگسالی خواهد شد .
وَ السَّلاَمُ عَلَيْكُم وَ رَحْمَةُ الله.
[1] . الكافي : ج 6، ص 49 .
[2] . الكافي : ج 6، ص 50 .
[3] . بحارالأنوار : ج 101، ص 99، باب 2 .
[4] . وسائلالشيعة : ج 21، ص 485، باب 89 .
[5] . عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ( ) قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ( ) مَنْ قَبَّلَ وَلَدَهُ كَتَبَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لَهُ حَسَنَةً وَ مَنْ فَرَّحَهُ فَرَّحَهُ اللَّهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَ مَنْ عَلَّمَهُ الْقُرْآنَ دُعِيَ بِالْأَبَوَيْنِ فَيُكْسَيَانِ حُلَّتَيْنِ يُضِيءُ مِنْ نُورِهِمَا وُجُوهُ أَهْلِ الْجَنَّة . الكافي : ج 6، ص 49 .
[6] . بحارالأنوار : ج 75، ص 374، باب 29 .
0 دیدگاه