بسم الله الرحمن الرحیم
شخصیت حضرت ام البنین همسر گرامی امیر المومنین علیه الصلاه و السلام و مادر چهار فرزند بزرگوار در خاندان امامت و ولایت و صدر آنان حضرت ابالفضل العباس علیه الصلاه و السلام شخصیتی است که در میان زنان عرب به جهات مختلف اخلاقی معنوی علمی و اجتماعی معروف و مشهور است از زمان حضور حضرت ام البنین در این عالم خاکی تا به امروز شخصیتهای زیادی در رابطه با عظمت و صبر و علم و فضل و کمال و انسانیت و شخصیت حضرت ام البنین قلم فرسایی کرده و سخن گفته اند تقریبا تمام جهان عرب و شخصیتهایی که در زمینه زندگانی تشیع و پیروان اهلبیت مطالعاتی داشته و دارند نسبت به شخصیت این بانوی بزرگ سر تعظیم فرود آورده اند اولین ویژگی و بارزترین ویژگی شخصیت حضرت ام البنین از اسم آن بزرگوار مشخص می شود او ام بنین است یعنی مادر فرزندان و برای خانمها و برای بانوان جامعه هیچ شخصیتی و هیچ مقام و عظمتی بالاتر از مادر بودن نیست پیامبر اکرم وقتی می خواهند دختر بزرگوارشان را احترام کنند او را فاطمه ام ابیها می خوانند و از طرف دیگر درباره شخصیت مادر می فرمایند بهشت تحت اقدام و قدمهای مادران است این عظمتی که اسلام عموما و تشیع خصوصا برای زن قائل شده است بخش اعظم آن مرهون و مدیون مادر بودنشان است اگر کسی بتواند در عالم نسوان مادری را به کمال برساند وظیفه مادری را به درستی انجام دهد قطعا او یکی از بهترین زنان این عالم محسوب و شماره می شود و حضرت ام البنین از نام مبارکشان پیدا است که نیکو مادری بودند و در مادر بودن گوی سبقت را از دیگران ربودند و در حد معصومین جلو رفتند.
نکته بارز دیگری که در زندگی و شخصیت حضرت ام البنین به چشم می خورد اینکه یک شاعره عرب بود حضرت ام البنین اشعار فصیح و بلیغی از ایشان به جای مانده که قطعا شعرای عرب در برابر این بلاغت و فصاحت و نوع گفتار و نگاه آن بزرگ زن عرصه تاریخ به مسائل اجتماعی به مسائل سیاسی سر تعظیم فرود آورده اند وقتی که بعد از واقعه کربلا مردم به حضرت ام البنین، ام البنین یعنی مادر فرزندان خطاب می کردند اشعار بسیار زیبایی از آن بزرگوار باقی مانده که به شعر هم نگاه سیاسی خود را هم نگاه اجتماعی خود را و هم نگاه ولایتی و ارادت به اهلبیت را نشان داده است در آنجا می فرماید
«دیگر مرا ام بنین نخوانید ام بنین بودم من ای عزیزان آن وقتی که چهار فرزندم در کنارم بود» یعنی امروز فرزندانم را در مسیر دین و در مسیر اهلبیت فدا کردم.
و نکته دیگری که در شخصیت این بانوی بزرگ و بی بدیل بعد از معصومین در عالم هستی می شود سراغ گرفت شخصیت صبر و بردباری و حلم آن بزرگوار است کمتر شخصیتی را داریم که در مورد صبر و بردباری او به اندازه ام البنین قلم فرسایی شده باشد یا سخن گفته شده باشد
از زینب کبری سلام الله علیها در واقعه کربلا که بگذریم ام البنین یکی از شاخص ترین ممیزه های صبر است وقتی بشیر بن جزلم خبر شهادت اصحاب امام حسین را برای مدینه بیان می کند
یا اهل یثرب لامقام بها قتل الحسین فهل معین مدرارو این بانوی بزرگ سر راه کاروان آمده بود بشیر گفت فرزندانت به شهادت رسیدند گفت اگر چه دلم را شکاندی و قلبم را پاره کردی اما از حسین برای من بگو امام حسین علیه السلام امام جامعه ام در چه شرایطی است و وقتی که شنید شهادت امام حسین علیه السلام را امام باقر علیه الصلاه و السلام می فرمایند ده سال بعد از واقعه کربلا تا سال 69 هجری که به ارتحال آن بانوی بزرگ نزدیک می شویم و در آن سال رحلت کردند تمام این ایام می آمد کنار بقیع هم عزاداری می کرد و هم برای بیان حقایق خانمها و زنان را اطراف خودش جمع می کرد و از وقایع جانسوز کربلا پرده برداری می کرد صبوری و حلم در زندگی آن شخصیت بی بدیل آن قدر بالا است که تقریبا اکثر ائمه ای که بعد از ام البنین در این عالم هستی زندگی کرده اند از حلم و صبر آن بانو تعریف و توصیف کرده اند من جمله امام باقر و امام صادق علیه الصلاه و السلام
نکته دیگری که در زندگی و شخصیت حضرت ام البنین می شود به آن توجه کرد و مورد توجه است حجاب و عفاف ام البنین است شخصیتی که وقتی که عقیل به خواستگاری آن حضرت رفت برای حضرت امیرالمومنین چون عقیل سرشناس مردم عرب بود عقیل قبائل عرب را می شناخت امیرالمومنین فرمودند برای من همسری انتخاب کن که فرزندانی شجاع از او به دنیا بیاید که بتوانند از دین و روش و منش نبوی دین نبوی حمایت و حراست کنند عقیل با شناختی که از قبائل عرب داشت نگاهش به خانه فاطمه ام البنین دوخته شد وقتی به خواستگاری رفت و به پدر فاطمه ام البنین خبر داد و ایشان گفتند که باید با مادرش مشورت کنم و قضیه تقریبا علنی شد خوابی را حضرت ام البنین تعریف کردند که پدر وقتی آن خواب را شنید او هم اشعاری را سرود و مژده این وصلت و ازدواج را داد و در آن اشعار تقریبا مضمون اشعار این است که دیگر اشعار عرب هم این اشعار را بیان کرده اند که می فرماید
تقوی خودمن, [۱۹.۰۲.۱۹ ۱۲:۱۱]
«این دختر عفیفه و نجیبه و این شخصیتی که توانست در این مدت رضایت پدر و مادر را جلب کند شخصیتی است که جز امیر المومنین کس دیگری لیاقت و صلاحیت همسری او را ندارد»
و از دیگر نکات اخلاقی زندگی حضرت ام البنین آنچه مورخین نوشته اند زهد و تقوا و تواضع آن بزرگوار است در زهد معروف در مدینه در تقوا و پرهیزکاری سر سلسله زنان قبیله اش چون قبیله ام البنین قبیله بسیار شجاع و با سابقه داییهای او پدر و مادر او و همچنین خود آن بزرگوار می رسد به عبدمناف جد بزرگوار پیامبر اکرم یک سلسله بسیار سرشناس و قوی در میان اعراب حضرت ام البنین علیه الصلاه و السلام با اینکه چنین جایگاه رفیعی برخواسته است اما در تواضع و فروتنی آنقدر شهره مدینه شده بود که چه قبل از واقعه کربلا و چه بعد از واقعه کربلا تواضع ایشان زبانزد خاص و عام بود اهل عبادت بود و تهجد نماز شب ام البنین تعریفی است و نویسندگان به رشته تحریر درآوردند در رابطه با اطرافیان و توجه به اطرافیان همین بس که آنچنان ایتام و یتیمان حضرت زهرا سلام الله علیها امام حسن و امام حسین و زینب و ام کلثوم را در تربیت آنها در رسیدگی به امور داخلی زندگی آنها و در مسائل مادی آنها توجه کرد که این بزرگواران بارها و بارها رضایتشان را از این بانوی بزرگ اعلان و شخصا بیان فرموده اند.
نکته آخری که عرض می کنم این است که شخصیت ام البنین امروز هم در جامعه شیعی ما چنان شناخته شده است که اکثر اعراب با اعتقاد ویژه ای و با نگاه خاصی معتقدند که او صاحب کرامت است و اگر حضرت ام البنین به جایی و به کسی و به موردی نظر کند آن نظر خداوند عنایت و لطفش را شامل حال می کند به امید اینکه انشاالله به برکت وجود این مادر و فرزندانش و در راس آنها حضرت قمر بنی هاشم همه ما بتوانیم از این روحیات و شخصیتها و از این سیره عظیم حضرت ام البنین بهره کافی و وافی را ببریم
السلام علیکم و رحمه الله و برکاته
0 دیدگاه