دعاي روز دوم ماه رمضان به همراه شرح و تفسير

اللهمّ قَرّبْنی فیهِ الى مَرْضاتِکَ وجَنّبْنی فیهِ من سَخَطِکَ و نَقماتِکَ و وفّقْنی فیهِ لقرآئةِ آیاتِکَ برحْمَتِکَ یا أرْحَمَ الرّاحِمین.
خداوندا، مرا در این روز به رضا و خشنودیت نزدیک ساز و از خشم و غضبت دور فرما و برای قرائت آیات قرآنت توفیق ده، به حق رحمتت ای مهربان‌ترین مهربانان.

حجت الاسلام علی اصغر تقوی، رییس مرکز فقهی تبلیغی جوادالائمه(ع) در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد پیرامون شرح و تفسیر دعای روز اول ماه مبارک رمضان، بیان داشت: ماه مبارک ماه دعا و نیایش است و خداوند فضا را برای دعا مستعد کرده حتی نفس کشیدن و خواب و خوراک انسان را عبادت محسوب می کند و این شرائط بنده را برای دعا کردن مهیا می کند.

وی افزود: روز دوم تقاضای روزه دار اگرچه خلاصه است اما همه گفتنی ها را گفته است و معانی و معارف بزرگی را در خود جای داده است که تبیین آن و توجه به این مفاهیم راهگشای زندگی دنیوی و اخروی انسان می شود.

اللهمّ قَرّبْنی فیهِ الى مَرْضاتِکَ

حجت الاسلام تقوی گفت: نزدیک شدن به رضایت خداوند یعنی بدست آوردن آنچه هدف نهائی است. وقتی حضرت ابی عبد الله (ع) در واقعه کربلا همه دارو ندار خود را در راه خدا می بخشد و جوانهای او به شهادت می رسند در نهایت می فرماید الهی رضا برضائک؛ یعنی اینکه خوشحالم که خدا راضی باشد.

وی افزود: از ویژگی‌های رضایت پروردگار رضایت مخلوق است آنچه از روایات استفاده می شود این است که اگر کاری کنیم که مردم بطور طبیعی و به حق از ما راضی باشند خدا هم راضی می شود. وقتی حق الناس به گردن ماست خدا می فرماید اول بنده مرا راضی کن تا من از توراضی شوم.

رییس مرکز فقهی جوادالائمه بیان داشت: رضایت پدر و مادر سبب رضایت خداوند می شود «اطیع الله و اطیعوا الرسول» بعد می فرماید خدا و رسول را که اطاعت کردی «بالوالدین احسانا» به پدر و مادر خود محبت و نیکی کن.

وی افزود: همه روایات بر این دلالت دارند که بدون رضایت پدر و مادر رضایت خداوند امکان پذیر نیست.کلید موفقیت دنیا و آخرت در سایه رضایت و دعای پدر و مادر است. اگر آنها دعا کنند خدا راضی می شود.

وی در ادامه خاطر نشان کرد: این مطلب نباید فراموش شود که رضایت مردم و پدر و مادر نباید در جهت غضب پروردگار باشد امام حسین(ع) می فرمایند کسی که به بهانه رضایت مخلوق غضب الهی را بخرد رستگار نمی شود «لا افلح قوم اشتر مرضا‌ة المخلوق بسخط الخالق».

وجَنّبْنی فیهِ من سَخَطِکَ و نَقماتِک

استاد حوزه و دانشگاه خراسان در ادامه شرح دعای روز دوم با اشاره به فراز «وجَنّبْنی فیهِ من سَخَطِکَ و نَقماتِکَ» بیان داشت: فاصله گرفتن از غضب پروردگار و هر آنچه غضب و نافرمانی خدا را به دنبال دارد در خواست این قسمت از دعا است.

وی افزود: یکی از عوامل مؤثر در عدم خشنودی خداوند عدم پیروی از فرامین و دستورات چهارده معصوم است به خصوص حضرت زهرا(س) که پیامبر اکرم (ص) می فرمایند «یا فاطمه ان الله یغضب لغضبک و یرضی لرضاک.» دخترم فاطمه خداوند از کسی که شما را به خشم آورد غضبناک است و از کسی که در جهت رضایت شما گام بردارد راضی است.

حجت الاسلام تقوی در ادامه بیان داشت: مجموعه کوشش‌های انسانی مثل نماز، روزه، حج، جهاد، انفاق، ترک محرمات، انجام واجبات همه برای جلب رضایت خداوند است اما اگر همه این امور مراعات شد ولی حضرت زهرا(س) و اولاد ایشان ناراضی بودند خداوند در غضب است و تا آنها راضی نشوند خدا از ما خشنود نمی شود.

وی افزود: استفاده از عقل در همه امور سبب دوری از سخط خداوند می شود. پیامبر اکرم(ص) می فرمایند «یا علی العقل و ما کتسب به الجنه و طلب به رضی الرحمن» عقل و استفاده از آن، و کارهارا با کمک تعقل و تفکر انجام دادن زمینه ساز ورود به بهشت و خریدن رضای پروردگار می شود. و در روایت دیگر فرمودند نماز شب سبب رضایت پروردگار می شود«صلاة الیل مرضاه لرب» .

برخی اعمال مورد غضب الهی در روایات

رییس مرکز فقهی جوادالائمه بیان داشت: بعضی از روایات بیانگر این است که اعمالی هستند که غضب و ناخشنودی خدا را به دنبال دارند. مانند: نگاه به نامحرم، دست دادن زنو مرد نامحرم، اسراف در سفره، بی احترامی و توهین به فقرا، اذیت و آزار ایتام، خیانت در امانت، دشنام دادن و زبان فحاش داشتن، چاپلوسی از ثروتمندان و ظلمه، بر نیاوردن حاجت مسلمان در صورت توانائی و امکان رفع مشکل، کفران نعمت و نادیده گرفتن نعمات الهی و عدم شکرگزاری.

وی افزود: حضرت عیسی(ع) از بیابانی عبور می کرد به شهری رسید که همه اهالی آن شهر مرده بودند حتی حیوانات حضرت فرمودند اینها به غضب خداوند مرده اند سوال شد دلیل شما چیست؟ پاسخ فرمودند چون اگر با مرگ طبیعی می مردند بعضی از آنها دیگران را دفن می کردند. اطرافیان و حواریون به حضرت گفتند از خداوند بخواهید که پاسخ دهند که این قوم چه کرده اند که به غضب الهی مرده اند.

وی ادامه داد: حضرت مناجات کردند خطاب شد از خود مرده ها سؤال کن حضرت مرده ها را صدا زدند یک نفر پاسخ داد و دلیل غضب الهی را بیان کرد گفت ما به دنیا علاقه فراوانی داشتیم مثل علاقه مادر به فرزند و از طرف دیگر تسلیم مستکبران و ظلمه بودیم و آرزوهای طولانی و دور و دراز داشتیم.

حجت الاسلام تقوی بیان داشت: در آموزه های دینی روی مقوله زبان بسیار تأکید شده و نتیجه اش این است که زبان در سخط و رضایت خداوند بسیار اثر گذار است زبان اگر کنترل شده نباشد غضب الهی را می خرد و زبان می تواند با عمل کرد خوب خود رضایت حق را به دنبال داشته باشد.

و وفّقْنی فیهِ لقرآئةِ آیاتِکَ

استاد حوزه و دانشگاه خراسان بیان داشت: بحث این است که منظور این فراز دعا قرائت قرآن؟ یا فهم و درک و تفسیر قرآن؟ یا هر دو است؟ قطعا نظر آخر درست است. قرآن آنقدر عظیم است که خداوند در نگاه به قرآن و به خط قرآن ثواب قرار داده است.

وی افزود: کسانی که حتی سواد قرائت را ندارند توصیه شده که به خط قرآن نگاه کنند در ضمن قرائت قرآن هرچند بدون تدبر در قرآن هم که باشد دارای ثواب است خداوند برای تلاوت قرآن ثواب در نظر گرفته است.

وی گفت: پیامبر اکرم برای نورانیت قلب فرمودند: «نور قلوبکم بتلاوة القرآن» قلبهای تان را با تلاوت قرآن نورانی کنید. در توصیه های دیگری بیان شده توسط بزرگان که «بعد الشیطان من بیوتکم به دعاه القرآن» شیطان را بوسیله قرآن از خانه ها دور کنید. یا گفته اند «زینوا مجالسکم بتلاوة القرآن» مجالس خود را با خواندن قرآن مزین کنید.

رییس مرکزفقهی جوادالائمه بیان داشت: اصل قرائت قرآن دارای اجر و ثواب است. در روایت مفصلی در بحار علامه مجلسی در جلد 96 آمده که امام صادق (ع) ضمن بر شمردن فضائل ماه مبارک رمضان و اینکه قرآن در این ماه نازل شده است می فرمایند از ماه مبارک رمضان با تلاوت قرآن استقبال کنید.

وی افزود: مرحوم شیخ صدوق در امالی از بیان امام باقر(ع) نقل می کنند که بهار قرآن ماه مبارک رمضان است. حضرت رضا(ع) نیز می فرمایند کسی که یک آیه از قرآن را در ماه مبارک رمضان تلاوت کند مثل این است که کل قرآن را قرائت کرده است «من قرأ فی شهر رمضان آیه من کتاب الله عزوجل کان کمن ختم القرآن فی غیره من الشهور».

حجت الاسلام تقوی در بیان روایات پیرامون قرائت قرآن افزود: در اصول کافی روایتی از قول حضرت علی(ع) نقل شده است که حضرت می فرمایند خانه ای که در آن قرائت قرآن می شود برکتش فروان می شود محل رفت و آمد فرشتگان می شود، شیطان از آن خانه ها فراری می شود. امام صادق(ع) در اهمیت قرائت قرآن مجید تأکید می فرمایند که قرائت قرآن سبب سبک شدن عذاب پدر و مادر می شود.

وی ادامه داد: در فرمایش دیگری می فرمایند قرائت قرآن نور چشم را افزایش می دهد. و در در جواب کسی که از حضرت سؤال می کند قرآن را از حفظ بخوانیم یا از رو می‌فرمایند قرآن را از رو بخوانید و سپس به او می فرمایند که نگاهکردن  به خود قرآن عبادت است.

حجت الاسلام تقوی گفت: ابی ابن کعب از زبان رسول خدا(ص) نقل می کند که کسی که سوره سباء را قرائت کند در قیامت پیامبران با او مصاحفه می کنند و با او رفاقت می کنند یعنی هم نشین پیامبران می شود.

وی در پایان افزود: خلاصه کلام اینکه خداوند نسبت به انسان مهربانتر از همه کس و همه چیز است و چون مهربانی پروردگار برای بنده قطعی است خود را امیدوار به محبت می داند و می خواهد که در ماه رضان نزدیک شود به رضایت حق و فاصله بگیرد از خشم و انتقام الهی و موفق شود در قرائت آیات الهی ان شاءالله./933/ت301/ب4