دعاي روز نهم ماه رمضان به همراه شرح و تفسير: رحمت واسعه الهی در ماه رمضان شامل حال همه می شود

اللهمّ اجْعَلْ لی فیهِ نصیباً من رَحْمَتِکَ الواسِعَةِ واهْدِنی فیهِ لِبراهِینِکَ السّاطِعَةِ وخُذْ بناصیتی الى مَرْضاتِکَ الجامِعَةِ بِمَحَبّتِکَ یا أمَلَ المُشْتاقین.

خدایا قرار بده برایم در آن بهره اى از رحمت فراوانـت و راهنمائیم کن در آن به برهان و راههاى درخشانت و بگیر عنانم به سوى رضایت همه جانبه ات بدوستى خود اى آرزوى مشتاقان.

اللهمّ اجْعَلْ لی فیهِ نصیباً من رَحْمَتِکَ الواسِعَةِ

حجت الاسلام علی اصغر تقوی، رییس مرکز فقهی جوادالائمه در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد پیرامون شرح دعای روز هشتم بیان داشت: این رحمت واسعه چیست؟ در دعای کمیل هم مولای متقیان حضرت علی (ع) می فرمایند « اللهم انی اسئلک برحمتک التی وسعت کل شئ» رحمت خدا بر همه اشیاء احاطه دارد و همه را در بر می گیرد.

وی افزود: این رحمت حتی شامل حال کافران، مشرکان و افراد نافرمان هم می شود ممکن است این سؤال مطرح شود که چرا رحمت خداوند به کافران و غیر موحدان هم شامل می شود. پاسخ قطعا چنین است که باید پرسش شود مگر می شود رحمت خدا شامل حال غیر موحدان نشود.

وی ادامه داد: اگر خدا رحمتش را شامل حال آنان نکند چه کسی به مشرکان و کافران روزی دهد و آنها را در صورت توبه ببخشد. ساده ترین راه برای معنی رحمت واسعه روایتی است که نقل می کند که بنده وقتی چند مرحله گناه کرد جسور می شود گاها عرضه می دارد خدایا من هی گناه می کنم هی توبه می کنم و باز گناه می کنم و توبه می کنم خطاب می رسد از جانب خداوند که من هم هی می بخشم و می بخشم و می بخشم تا راضی شوی.

حجت الاسلام تقوی با اشاره به دعای «اللهم ان مغفرتک ارجی من عملی و ان رحمتک اوسع من زنبی» بیان داشت: در این دعا عرض می شود که خدایا بخشش تو خیلی مرا امیدوار کرده. آنقدر که به بخشش خدا امیدوارم به کار خودم امید ندارم و شک ندارم که رحمت شما وسیع تر است از گناه من یعنی هر چه قدر گناه من بزرگ اما به عظمت رحمت شما که نمی رسد «لانها وسعت کل شئ» رحمت شما شامل حال همه موجودات می شود.

اسباب شمول رحمت واسعه در قرآن و روایات

رییس مرکز فقهی جوادالائمه بیان داشت: قرآن اسبابی را بیان می کند که سبب می شود انسان مشمول رحمت واسعه الهی قرار بگیرد. مانند اصلاح میان برادران مسلمان، صبر بر مشکلات و مصائب، اطاعت از خداوند و رسول خدا، به پا داشتن نماز، اداء زکات، استغفار.

وی افزود: حضرت علی (ع) می فرمایند «رَحِمَ الله إمرأً  عَرَفَ قَدره و لم یتَعدَّ طَوره» رحمت خدا بر آن کس باد که اندازه ی خویش را بشناسد و از حدّ خویش تجاوج نکند. دربیان دیگری می فرمایند «رَحِمَ الله عبداً راقبَ ذنبهُ و خافَ ربَّه» رحمت خدا بر آن بنده باد که مواظب گناه خویش باشد و از پروردگارش بترسد. «رحمَ الله امرأً استَقبل توبَتَهُ ، و استَقال خَطیئَتهُ ، و بادَرَ منیَّتَهُ» رحمت خدا بر آن کس که به توبه رو کند و از خطاهای خود پوزش بطلبد و پیش از مرگ کاری کند.

وی ادامه داد: «رحم الله امراءً  تفکَّرَ فاعتبَرَ، و اعتَبَرَ فأبصرَ» رحمت خدا بر آن کس که اندیشید و عبرت آموخت و پند گرفت و بینش یافت «رَحِمَ الله امراءً أَلجَمَ نفسَهُ عن معاصی الله بلجامها ، و قادها إلی طاعة الله بِزِمامها»

استاد حوزه و دانشگاه خراسان با توجه به احادیث مذکور بیان داشت: طبق فرمایش مولا علی (ع) اگر این 7 ویژه گی در انسان باشد مشمول رحمت الهی می شود اینها عبارتند از کسی که قدر خود را بشناسد، کسی که از حد خود تجاور نکند، بر گناه خود مواظبت کند، به سمت توبه رو آورد، از خطاهای خود پوزش بطلبد، قبل از مرگ برای پس از مرگ کاری کند و خدا ترس باشد.

 واهْدِنی فیهِ لِبراهِینِکَ السّاطِعَةِ

رییس مرکز فقهی جوادالائمه در فراز دیگر دعا بیان داشت: پیرامون هدایت درقران فراوان بحث شده است «وَ مَنْ یُؤْمِنْ بِاللَّهِ یَهْدِ قَلْبَهُ» هر کس به خدا ایمان بیاورد، خداوند قلب او را به سوی خودش هدایت می کند «وَ یَزِیدُ اللَّهُ الَّذِینَ اهْتَدَوْا هُدىً» خداوند بر هدایت کسانی که هدایت را پذیرفتند، می افزاید « وَ یَهْدِی إِلَیْهِ مَنْ أَنابَ »خداوند هر کسی را که انابه داشته باشد هدایت می کند.

وی ادامه داد: «اللَّهُ یَجْتَبِی إِلَیْهِ مَنْ یَشاءُ وَ یَهْدِی إِلَیْهِ مَنْ یُنِیبُو لی» دراین عبارت دعا هدایت بسوی برهان آشکار خواسته شده است. مراد از برهان ساطع دلیل و برهانی است که خود، نور ایجاد کند و راه سعادت را تا انتها نشان دهد. آن برهان و دلیلی که نور می افشاند مگر غیر از قران است خود قرآن برهان است اهل بیت برهانند همه اعمال وگفتار معصومین برهان ساطع اند حدیث ثقلین دلیل این مدعاست.

وخُذْ بناصیتی الى مَرْضاتِکَ الجامِعَةِ

حجت الاسلام تقوی بیان داشت: از خداوند می خواهم که خدایا بگیر عنان مرا و رهایم نکن، اگر عنانم را نگیری به سوی بی راهه می روم. خذ، بگیر، خدایا ناصیه ی مرا ساده عر ض کنم افسار مرا. مثل اینکه شخص نابینا مسیر را عوضی می رود و گوشش هم نمی شنود کسی بیاید و فریاد بزند که او را بگیرید و راهنمایی اش کنید و الا به چاله می افتد.

وی گفت: و می توان این گونه گفت که بگیر پیشانی مرا و بسوی آنچه رضایت تو را در پی دارد هدایت کن. پیشانی محل سجده است تا پیشانی به مهر نرسد سجده محقق نمی شود و در عرف به آن سجده نمی گویند در نتیجه پیشانی محلی است که با آن سجده محقق می شود. و سجده بهترین حالت بنده در پیشگاه خداوند است سجده نزدیک ترین و عالی ترین نشانه قرب است.

وی افزود: خدایا پیشانی مرا بگیر و به سمت عبودیت هدایتم کن چون می دانم رضایت شما در عبودیت حاصل می شود پس مرا به سمت آنچه جامع رضایت تو از بنده است هدایت کن تا موجب خشنودی تو گردم.

بِمَحَبّتِکَ یا أمَلَ المُشْتاقین

حجت الاسلام تقوی در فراز پایانی دعا گفت: هیچ کس در این عالم به اندازه خدا بشر را دوست ندارد خداوند به مخلوق خیلی علاقه دارد لذا همه راه ها را برای پیشرفت و رفاه او و توبه و انابه او بازگذاشته است.

وی افزود: ابرو باد و مه و خورشید و فلک در کارند تا بنده خدا آسایش داشته باشد درهای رحمت الهی باز است تا بشر هدایت شود و این محبت خداست که بشر را امیدوار می کند.

وی ادامه داد: اگر روزی بنده بفهمد که خدا او را رها کرده و محبت نمی کند آنروز روز بدبختی است روز تنهائی است اگر خداوند محبت نکند هیچ مخلوقی نمی تواند به انسان کمک کند و اگر او محبت کند دشمنی هیچ مخلوقی اثر منفی ندارد./933/ت301/ب