عبادت ومحبت درسيره اوليائ صداي خراسان رضوي سال 92 استاد تقوي

عبادت ومحبت درسيره اوليائ صداي خراسان رضوي سال 92 استاد تقوي

• توسط علی
• ۱۳۹۴ سي تير
• 3574
• 0

سیره رضوی 42

بسم الله الرحمن الرحيم

عبادت ومحبت درسيره اوليائ صداي خراسان رضوي  سال 92 استاد تقوي

خدایی را شاکر و سپاسگذارم که در این لحظات این توفیق را نصیب و یارم کرد که بتوانم سلامی به زائرین و مجاورین مرقد مطهر حضرت رضا علیه الصلواة و السلام تقدیم کنم.

عزیزان و بزرگواران شنونده سلام خدا و درود حق نثار شما باد که این توفیق یارتان شد که زائر و مجاور حضرت رضا علیه­السلام باشید.

سیره­ی عموم أئمه­ی ما و  اهل­بیت(ع) محبت به مردم و نهادینه بودن محبت به مردم در نهاد أئمه ما جزء آن آموزه­هایی است که ما از زندگی آنان آموخته­ایم. أئمه ما مردم را دوست می­داشتند و مردم هم أئمه را دوست داشتند. خصوصاً حضرت رضا علیه­السلام از شخصیت­ها، چهره­های شاخصی هستند که در محبت به مردم چه در مدینه چه در تمام مسیر راه سفر به مرو و خراسان و چه زمانی که در خراسان مشرف بودند این امام عزیز و بزرگوار لحظات زندگی خود را صرف محبت به مردم و عبادت خداوند و ضمن اینکه عبادت خدا را در محبت به خلق تعریف می­کردند و حق هم همین است. در روایات مکرری که از اهل­بیت به ما رسیده اینگونه به ما آموزش داده­اند و در آموزه­های دینی­ما، ما را بر این باور و اعتقاد بار آورده­اند که خدمت و محبت به خلق خدا یعنی محبت به ذات اقدس اله.

امام‌رضا(ع) فرمود كه پدرم علی‌بن ابی‌طالب از پیامبر اكرم(ص) نقل كرده است:

مَن ضَمِنَ لی واحِداً ضَمِنتُ لَهُ اَربَعَةً: یَصِلُ‌رَحِمَهُ، فَیُحِبُّهُ اَهلَهُ، وَ یُوَسِّعُ عَلَیهِ فی رِزقِهِ، وَ یَزدادُ فی اَجَلِه، وَ یُدخِلُهُ ‌اللّهُ الجَنَّةَ‌الَّتی وَعَدَهُ.

هركس یك‌ چیز را برای من ضمانت كند من چهار چیز را برای او ضمانت می‌كنم: با خویشاوندان خود رابطه داشته باشد تا خدا او را دوست بدارد، به او روزی فراخ دهد، عمر او را طولانی كند و او را به بهشتی كه وعده داده است وارد كند.

مرحوم شهید اول گفته است: صله‌رحم، در واجب به آن مقداری است كه آدمی را از قطع‌رحم بیرون آورد زیرا قطع‌رحم از گناهان كبیره است.

از جمله الطاف الهی كه خداوند در اثر بعضی از اعمال بندگان، آنان را مورد عنایات خاصه خود قرار داده و از نعمت‌های بی‌كران خود بهره‌مند می‌كند، صله‌رحم است.

یكی از ملاك‌های مردم داری، برقراری روابط مطلوب با خویشان و نزدیكان است؛ زیرا آنان كه در صله‌رحم آزمون موفقی را پشت ‌سر می‌گذارند، قادر خواهند بود در گستره‌ای وسیع‌تر كه ارتباط با مردم است، موفقیت بیشتری داشته باشند.

انسان برای زندگی اجتماعی خود نیاز به ارتباط با یكدیگر دارد تا از تنهایی بیرون آید و شادابی روحی خود را در ادامه زندگی حفظ كند. خداوند سبحان، روابطی كه نقش حیاتی در محبت و صفای زندگی اجتماعی بشر دارد، را تحت دستورات واجب و مستحب خویش قرار داده، تا زندگی اجتماعی و خانوادگی، گرمای بیشتری پیدا كند؛ مثل ارتباط با محرم‌ها و اقوام و خویشان كه در صدر آنها پدر و مادر، برادر و خواهر، عمو و دایی، عمه و خاله هستند. صله به‌معنای عطا، احسان، دهش و جایزه است و معنای مصدری آن پیوند دادن، نیكی و عطاكردن و ارتباط‌ برقراركردن می‌باشد.

همچنین صله در لغت به معنای احسان و دوستی آمده است و مراد ازرَحِم، خویشاوندان و بستگان می‌باشد. در جای دیگر، در اصطلاح، صله رحم به‌ معنای محبت و سلوك‌داشتن با خویشان و نزدیكان آمده است.

 امام‌رضا(ع) در باب اهمیت و فضائل صله‌رحم می‌فرماید:

صِلْ رَحِمَكَ وَ لَوْبِشَرْبةٍ مِنْ مَاءٍ وَ أَفْضَلُ مَا تُوصَلُ بِهِ الرَّحِمُ كَفُّ الْأَذَی عَنْهَا وَ صِلَةُ الرَّحِمِ مَنْسَأَةٌ فِى الْأَجَلِ مَحْبَبَةٌ فِیالْأَهْلِ.

با رحمت صله كن، اگرچه به یك شربت آبی باشد و بهترین صله‌رحم، آزار‌ نرساندن به اوست. همانا صله‌رحم، مرگ را به تأخیر می‌اندازد و دوستى خانواده (صلح و صفا و صمیمیت) می‌آورد. حضرت ‌رضا(ع) صله‌رحم را در ردیف نماز و زكات قرار می‌دهد و همگان را به انجام آن امر می‌كند:

اِنَّ‌اللّهَ اَمَرَ بِثَلاثَةٍ مَقروُنَةٍ بِها ثَلاثَةٌ اُخری، اَمَرَ بِالصَّلاةِ وَ الزَّكاةِ فَمَن صَلّی وَ لَم یُزَّكِ لَم یَقبَل مِنهُ صَلواتُهُ، وَ اَمَرَ بِالشُّكرِ لَهُ وَ لِوالِدَیهِ فَمَن لَم یَشكُر والِدَیهِ لَم یَشكُرِاللّهَ وَ اَمَرَ بِالتِّقاءِاللّهِ وَ صِلَةِ‌الرَّحِمِ، فَمَن لَم‌یَصِل رَحِمَهُ لَم‌یَتَّقِ‌اللّهَ عَزَّوَجّلَّ؛

خداوند عزوجل، سه‌ چیز را با سه‌ چیز دیگر همراه ساخته است:

1.      به اقامه نماز و پرداختن زكات با هم فرمان داده است ؛ پس هركه زكات نپردازد، نماز او قبول نیست.

2.      به سپاس‌گزاری از او(خدا) و سپاس‌گزاری از پدر و مادر با هم فرمان داده است؛ پس هر‌كه از پدر و مادرش سپاس‌گزاری نكند، از خداوند سپاس‌گزاری نكرده است.

3.      به رعایت تقوا و صله‌رحم با هم فرمان داده است؛ پس هركس صله‌رحم نكند، تقوای الهی را رعایت نكرده است.

در برخی دیگر از احادیث امام(ع) نیز به اهمیت صله‌رحم اشاره شده است:

صِلَةُ‌الرَّحِمِ وَ حُسنُ‌الجَوارِ زِیادَةٌ فِی‌الاَموالِ.

پیوند خویشاوندی و حسن همسایگی، اموال را زیاد می‌كند.

إِنَّ رَحِمَ آلِ مُحَمَّدٍ الْأَئِمَّةِلَمعلَّقةٌ بالْعرْشِ تقُولُ اللَّهُمَّ صِلْ مَنْ وَصَلَنِى وَاقْطَعْ مَنْ قَطَعَنِى ثُمَّ هِیَ جارِیةٌ بعْدَهَا فِی أَرْحَامِ الْمُوْمِنِینَ ثُمَّ تَلَا هَذِهِ الْآیَةَ وَ اتَّقُوااللّهَ‌الَّذِی یتَسائَلُونَ بِهِ وَالْأَرْحامَ.

همانا رحم آل‌محمد، یعنى ائمه علیهم‌السلام، به عرش آویخته است و مى‌گوید: بارخدایا بپیوند هر كه مرا بپیوندد و ببر از هر كه از من ببرد و بعد از این هم این موضوع نسبت به ارحام مؤمنین جریان دارد. سپس (حضرت) این آیه را تلاوت فرمود: از خدایی كه به نام او بازخواست شوید و از بریدن ارحام پروا كنید.

مَا نَعْلَمُشَیْئاً یَزِیدُ فِى‌الْعُمُرِ إِلَّا صِلَةَ‌الرَّحِمِ حَتَّى إِنَّ‌الرَّجُلَیَكُونُ أَجَلُهُ ثـَلَاثَ سـِنـِیـنَ فَیَكُونُ وَصُولًا لِلرَّحِمِ فَیَزِیدُاللَّهُ فِى عُمُرِهِ ثَلَاثِینَ سَنَةً فَیَجْعَلُهَا ثـَلَاثـاً وَ ثـَلَاثینَ‌سَنَةً وَ یـَكُونُ أَجَلُهُ ثَلَاثاً وَ ثَلَاثِینَ‌سَنَةً فَیَكُونُ قَاطِعاًلِلرَّحِمِ فَیَنْقُصُهُ‌اللَّهُ ثَلَاثِینَ‌سَنَةً وَ یَجْعَلُ أَجَلَهُ إِلَیثَلَاثِ سِنِینَ.

چـیـزى كـه عمر را زیاد كند جز صله‌ رحم نمی‌دانیم، تا آنجا كه مـردى كـه اجلش سه‌ سال است و او صله ‌رحم‌ كننده است، خدا سی‌ سال به عمرش می‌افزاید و آن سه‌ سال را سی ‌و‌ سه‌ سال می‌كند و مردى كه عمرش سی‌ و ‌سه‌ سال است و قطع ‌رحم می‌كند، خدا سی ‌سالش را كم می‌كند و عمرش را سه‌ سال قرار می‌دهد.

وَقِّرُوا كِبارَكُم وَارحَمُوا صِغارَكُم وَ صِلُوا اَرحامَكُم؛

به بزرگ‌ترهایتان احترام بگذارید و با كوچك‌ترها مهربان باشید و صله‌ رحم كنید.

مَن سَرَّهُ اَن یُنسَاُ فی اَجَلِهِ وَ یُزادُ فی رِزقِهِ فَلیُصِلَ رَحِمَهُ؛

كسی كه مسرور می‌شود از اینكه اجل او طولانی گردد و روزی او زیاد شود، پس باید صله‌رحم كند.

·       صله‌رحم اجل را به تأخیر می‌اندازد و در بین اقربا، محبت ایجاد می‌كند.

·       دو چیز موجب زیادی اموال و ثروت می‌شود: اول، صله‌رحم و دوم، خوب و نیكو همسایه‌داری‌ كردن تزاوَرُوا تحابوا و تصافحُوا و لا تحاشموا به دیدن یكدیگر روید تا یكدیگر را دوست داشته باشیدو دست یكدیگر را بفشارید و به هم خشم نگیرید.

امام‌رضا(ع) فرمود كه پدرم علی‌بن ابی‌طالب از پیامبر اكرم(ص) نقل كرده است:

مَن ضَمِنَ لی واحِداً ضَمِنتُ لَهُ اَربَعَةً: یَصِلُ‌رَحِمَهُ، فَیُحِبُّهُ اَهلَهُ، وَ یُوَسِّعُ عَلَیهِ فی رِزقِهِ، وَ یَزدادُ فی اَجَلِه، وَ یُدخِلُهُ‌ اللّهُ الجَنَّةَ‌ الَّتی وَعَدَهُ.

هركس یك‌ چیز را برای من ضمانت كند من چهار چیز را برای او ضمانت می‌كنم: با خویشاوندان خود رابطه داشته باشد تا خدا او را دوست بدارد، به او روزی فراخ دهد، عمر او را طولانی كند و او را به بهشتی كه وعده داده است وارد كند.

مرحوم شهید اول گفته است: صله‌رحم، در واجب به آن مقداری است كه آدمی را از قطع‌رحم بیرون آورد زیرا قطع‌رحم از گناهان كبیره است.

از محمد ‌بن اسماعیل‌بن بزیع است كه گفت از امام‌رضا(ع) شنیدم.

لایَجمَعُ‌المالُ اِلّا بِخَمسِ خِصالٍ: بِبُخلٍ شَدیدٍ، وَ اَمَلٍ طَویلٍ، وَ حِرصٍ غالِبٍ، وَ قَطیعَةِ‌الرَّحِمِ، وَ ایثارِالدُّنیا عَلَی‌الآخِرَةِ؛

مال جز با پنج‌خصلت در یك‌جا جمع نمی‌شود: بخل شدید، آرزوهای دور و دراز، حرص غالب، قطع رابطه با خویشاوندان، مقدم‌داشتن دنیا بر آخرت.

امام رضا(ع) رفتاری مهربانانه و صمیمانه با اطرافیان و توده مردم داشتند.

ايشان وقتی هم که در مقام مناظره و مواجهه علمی و فرهنگی با گروه‎های مختلف فکری و نمایندگان مکاتب دوران خود قرار می‎گیرد، باز همان امام مهربان و مهرورز می‎باشد، با کمال احترام به یکایک پرسش‎ها، شبهات و مسائل آنان پاسخ می‎دهند.

مرحوم شيخ صدوق(ره) به نقل از حاکم بيهقي نقل مي­کند: روزي حضرت علي بن موسي الرضا(ع) در جمع عده­اي نشسته بودند که ضمن سخناني فرمودند در دنيا هيچ نعمت واقعي و حقيقي وجود ندارد. بعضي از دانشمندان حاضر در مجلس گفتند: يابن رسول ا... (ص) پس اين آيه شريفه قرآن لتسئلن يومئذ عن النعيم که مقصود آب سرد و گواراست، را چه مي­فرماييد.

 امام(ع) با صداي بلند فرمودند: شما اين چنين تفسير کرده­ايد و عده اي ديگر از شما گفته­اند که منظور طعام لذيذ است و عده اي هم آن را به خواب راحت و آرامش بخش تعبير کرده اند. سپس فرمودند: به درستي که پدرم از پدرش، امام جعفر صادق(ع) روايت فرموده است که: خداوند متعال نعمت­هايي را که در اختيار بندگانش قرار داده، همه به عنوان تفضل و لطف بوده است تا مورد استفاده و بهره بردن قرار دهند و خداي رحمان اصل آن نعمت ها را مورد سوال و بازجويي قرار نمي دهد و منت هم بر بندگان نمي گذارد چون منت نهادن در مقابل لطف و محبت، زشت و ناپسند است. بنابراين، منظور از آيه شريفه قرآن، محبت و ولايت ما اهل بيت رسول الله(ص) است که خداوند متعال در روز محشر، پس از سوال از توحيد و يکتاپرستي و پس از سوال از نبوت پيغمبر اسلام(ص) از ولايت ما ائمه(ع نيز سوال خواهد کرد. چنان چه انسان از عهده پاسخ آن برآيد درمانده نشود، وارد بهشت مي شود و از نعمت هاي جاويد آن بهره مي­برد که زايل و فاسد شدني نخواهد بود.

خطاب به علي بن ابيطالب(ع) فرمودند: اي علي اولين چيزي که ؟؟؟؟ سپس امام رضا(ع) افزودند: پدرم از پدران بزرگوارشان(ع) نقل فرمودند که رسول خدا(ص) از مرگ از انسان سوال مي­شود، يگانگي خداوند سبحان، سپس نبوت و رسالت من و آن گاه از ولايت و امامت تو و ديگر ائمه(ع) سوال خواهد شد با کيفيتي که خداوند متعال مقرر و تعيين کرده است. پس اگر انسان، صحيح و کامل اقرار کند و پاسخ دهد، وارد بهشت جاويد شده و از نعمت­هاي بي­منتهايش بهره مند مي­شود.

عَنْ إِبْراهيمَ بْنِ الْعَبّاسِ قالَ: ما رَأَيْتُ أَبَاالْحَسَنِ الرِّضا عليه ‏السلام جَفا أَحَدا بِكَلِمَةٍ قَطُّ وَ لارَأَيْتُهُ قَطَعَ عَلى أَحَدٍ كَلامَهُ حَتّى يَفْرُغَ مِنْهُ وَ ما رَدَّ أَحَدا عَنْ حاجَةٍ يَقْدِرُ عَلَيْها.

ابراهيم بن عباس مى‏گويد: هرگز نديدم كه امام رضا عليه­السلام با سخن خود كسى را برنجاند و سخن كسى را قطع كند، تا اينكه سخن خود را تمام بكند، و هرگز حاجت كسى را كه توان اداى آنرا داشت ردّ نمى‏كرد.

عَنْ الصَّولِىّ قالَ: حَدَّثَتنْى جَدَّتى ... وَ كانَ عليه ‏السلام إِذا صَلّى الْغَداةَ، وَكانَ يُصَلّـيها فى أَوَّلِ وَقْتٍ ثُمَّ يَسْجُـدُ فَلايَرْفَعُ رَأْسَهُ إِلى أَنْ تَرْتَفِعَ الشَّمْسُ، ثُمَّ يَقُومُ فَيَجْلِسُ لِلنّاسِ أَوْ يَرْكَبُ .

از صولى روايت شده كه گفت: مادر بزرگم[كه مدّتى افختار خدمتكارى امام رضا عليه ‏السلام نصيبش شده بود] به ما گفت: امام رضا عليه­‏السلام پس از خواندن نماز صبح در اول وقت، سر به سجده مى‏گذاشت، تا هنگامى كه آفتاب بالا مى‏آمد، سپس براى رسيدگى به امور مردم و بر طرف نمودن حوائج آنان مى‏نشست و يا سوار شده پى‏كارهاى ديگر مى‏رفت.

بندگان خاصّ خدا، هم پيوندى استوار با خداوند دارند، هم ارتباط خوبى با بندگان. رسيدگى به مشكلات مردم و رفع نيازهاى آنان نيز از عبادتهاى بزرگ است و بايد از خدا توفيق طلبيد تا از دست ما خيرى به مردم برسد.

اگر می­خواهیم خدا ما را دوست داشته باشد اگر می­خواهیم خداوند گره از مشکلات ما بگشاید، اگر می­خواهیم خداوند به دعاهای لباس اجابت بپوشاند، اگر می­خواهیم خداوند در امور دنیا و آخرت ما را موفق و مؤیدمان بدارد یک راه حل اصلی و کلید مشکل محبت به خلق خداست.

اگر به خلق خدا محبت کنیم جلب رضایت خداوند را به دست آوردیم. و اگر خدا از ما راضی شد مشکلات ما را بر طرف می­کند بهترین روش جلب محبت خداوند و بهترین روشی که راضی می­شود رضایت مخلوق است. امام رضا علیه­السلام در تعریفی که از عقل دارند چون عقل سر منشأ همه تحرکات است آن را که عقل دادی چه ندادی و آن را که عقل ندادی چه دادی. این یقین و باور ماست. امام رضا علیه­السلام وقتی عقل را تعریف و توصیف می­فرمایند، می­فرمایند نصف عقل دوستی با مردم است. یعنی اگر کسی توانست در محبت با مردم و مخلوق خدا درست عمل کند و این موفقیت را به دست آورد، نصف عقل را دارا شده است در نصف دیگر هم با مقداری تلاش و کوشش و عبادت و جدو جهد موفقیت را به سر حد کمال رسانده است.

از خداوند بزرگ می­خواهیم که ما را در محبت به خلق خداوند توفیق و نصرت عنایت بفرماید شما  را به خدای بزرگ می­سپاریم و از همگان التماس دعای خیر داریم.

 

• برچسب ها