سیره حضرت جوادالائمه علیه السلام

اخبار

سیره حضرت جوادالائمه علیه السلام

• توسط علی
• سه شنبه، 7 فروردین 1397
• 2892
• 0

بسم الله الرحمن الرحیم
ائمه هدات مهدیین صلوات الله علیهم اجمعین همه جزو شخصیتهایی هستند که عالم به طفیل وجود آنها سرپا است و عظمت عالم به طفیل وجود اولیای الهی است 
«اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِالْمَوْلُودَيْنِ فِي رَجَبٍ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ الثَّانِي وَ ابْنِهِ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدٍ الْمُنْتَجَبِ» یکی از ویژگیهای ماه رجب که دارای ویژگیهای بسیار بالا و حائز اهمیتی است ولادت حضرت جوادالائمه علیه السلام در ماه رجب است مرحوم محدث قمی (ره)  در انوار البهیه ولادت حضرت جواد علیه السلام را در تاریخ دهم ماه رجب المرجب سال 95 هجری و در شهر مدینه منوره نقل می کند. در همان کتاب مرحوم محدث قمی والده حضرت جواد علیه السلام را سبیکه معرفی می کنند و متذکر می شوند که امام هشتم علیه السلام این خانم بزرگوار را خیزران می نامیدند مادر حضرت جواد علیه السلام بر اساس نقل انوار البهیه از اولاد جاریه قبطیه مادر ابراهیم رسول الله که جاریه قبطیه که از زنان با فضیلت تاریخ است و رسول گرامی از ایشان به نیکی یاد کردند در عظمت و فضیلت مادر حضرت جواد علیه السلام و رفعت شأن ایشان کسی تردیدی ندارد همین  بس امام موسی بن جعفر علیه السلام در راه مکه به یزید بن سلیط فرمودند که یزید سلام من را به او برسان و امام جواد علیه السلام بر اساس نقل اکثر مورخین تنها فرزند حضرت رضا علیه السلام بودند بعضی از مورخین فرزندان دیگری برای حضرت نقل کردند اما بیشتر مورخین معتقدند که امام رضا علیه السلام فرزندی غیر از ایشان نداشتند.
بر اساس آن چه که در تاریخ آمده حکیمه نقل می کند که او خواهر بزرگ حضرت رضا علیه السلام است که وقتی مادر امام جواد علیه السلام به ایشان حامله شد من برای امام رضا علیه السلام نامه نوشتم و جریان را به عرض امام علیه السلام رساندم و ایشان در جواب من نوشتند که از مادر مراقبت و مواظبت کن و حکیمه می گوید که پس از وضع حمل من مراقب او بودم چون جواد الائمه علیه السلام به دنیا آمد سر به زمین گذاشت و یا دستها را رو به آسمان بلند کرد و فرمود « اَشهَدُ اَنَّ لا اِلهَ اِلَّا الله وَ اَشهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ الله» و در روز سوم دارند در احوالات ایشان که فرمودند «اَلحَمدُلله وَ صَلَّی اللهُ عَلی سَیِّدِنا مُحَمَّدٍ وَ عَلی اَئِمَّهِ الرّاشِدین» که همین خانم نقل می کند که وقتی من این معجزه را از آن کودک دیدم بلافاصله قضیه را به عرض امام رضا رساندم و حضرت فرمودند بعد از این، اینگونه قضایا از ایشان زیاد می بینید و اینها را برای دیگران نقل نکن.
یحیی صنعانی نقل می کند که امام جواد علیه السلام وقتی که به دنیا آمدند این عبارت برای تولد ایشان بیان شد که «فقلت له: جعلت فداک هذا المولود المبارک؟
قال: نعم یا یحیی هذا المولود الذی لم یولد فی الاسلام مثله مولود أعظم برکة علی شیعتنا منه»
جمله بسیار حائز اهمیتی است که امام رضا علیه السلام می فرمایند که وقتی کسانی که به آنها می گویند دعا کنید خدا به شما فرزندی عنایت کند می گویند نگران نباشید خداوند به من پسری عنایت خواهد کرد و وارث و امام بعد از من خواهد بود و این کلام امام موج شادی و شور و شعف را برای دوستان امام ایجاد می کند و موجب استواری ایمان و عقیده آنها می شود و حضرت رضا علیه السلام خوشحالی خود را در ولادت امام جواد این گونه ابراز می کنند که امام رضا علیه السلام می فرمایند در اسلام مولودی مثل او  به دنیا نیامده است که با برکت تر از این مولود برای شیعه باشد و متن روایت را بیان می فرمایند.
تقریبا جوانترین ائمه ما در بین ائمه امام جواد علیه السلام هستند یعنی ما در بین ائمه و معصومین کسی را به جوانی این بزرگوار در تاریخ اهلبیت سراغ نداریم معجزات زیادی از امام جواد علیه السلام نقل شده که هم به دوران کودکی ایشان بر می گردد و هم به دوران نوجوانی ایشان و جای تعجب هم ندارد خیلی از بزرگان در جوانی و نوجوانی هم دارای اثرات و برکاتی بودند. در مورد حضرت عیسی می خوانیم که «قَالَ إِنِّي عَبْدُ اللَّهِ آتَانِيَ الْکِتَابَ وَ جَعَلَنِي نَبِيّاً ﴿مريم‏، 30﴾» در سوره مریم آیات 30 و 12 می فرماید
«يَا يَحْيَى خُذِ الْکِتَابَ بِقُوَّةٍ وَ آتَيْنَاهُ الْحُکْمَ صَبِيّاً ﴿مريم‏، 12﴾» یعنی در خردسالی ما به این بزرگوار مقام نبوت دادیم.
 در مورد حضرت رضا علیه السلام هم همین نقلها در تاریخ آمده است برخی نوشتند.
یکی از ویژگیهای بارز حضرت امام جواد الئمه علیه السلام فضل، علم و دانش امام جواد علیه السلام بود که همه اطرافیان را مبهوت کرده بود چطور می شود که جوانی در سنین 24 و 25 سالگی تبحر علمی و تخصص در مباحث فقهی و مسائل علمی جهان به این گونه دارا باشد

مرحوم شیخ مفید در کتاب ارشاد می نویسند که مامون به فضل حضرت جواد علیه السلام پی برد و آگاه شد که با چه شخصیت فاضل و دانشمندی رو به رو است لذا دختر خود ام الفضل را به ازدواج ایشان درآورد و اجازه 
داد دخترش به مدینه مسافرت کند و با امام جواد علیه السلام زندگی کند و در اینها دسیسه هاو سیاستهایی نهفته بود که مامون همیشه سعی می کرد از این نوع سیاستها استفاده کند تا محبوبیت خود را در جامعه تحکیم کند یک نمونه هم همین ازدواج دخترش ام الفضل با امام جواد علیه السلام بود.
برای همه علما و دانشمندان آن زمان این مطلب روشن بود که این جوان متفاوت است با سایر جوانان جامعه از نظر هوش و ذکاوت و علم و فضل و شجاعت و کرامت دارای ویژگیهایی که دیگران برخوردار نیستند من جمله این که امام در یک مجلس به نقلی که مرحوم کلینی دارند بیش از سی هزار مساله را جواب دادند یا سه هزار مساله  را جواب دادند که این مطلب را علی بن ابراهیم از قول پدرش نقل می کند که او می گوید گروهی از اهل نوامی آمده بودند و از امام اجازه خواسته بودند تا مسائلی را بپرسند حضرت اجازه دادند در یک مجلس نزدیک سی هزار سوال پرسیدند و امام جواب دادند و ممکن است این تصور برای برخی ایجاد بشود که مگر می شود در یک جلسه سی هزار سوال را پرسید و یا سی هزار سوال را جواب داد یا اصلا سی هزار سوال وجود دارد که بتوانند افراد مختلفی سوال کنند پاسخ این سوال ساده است که گاهی جوابها به صورت بلی و خیر است و گاهی ممکن است یک سوالی جواب داده شود که هزار نفر در ذهنشان سوالی طرح شده که جواب یک نفر که داده می شود کانه جواب همه داده می شود و گاهی اوقات خود امام از جلوتر سوال افراد را با توجه به علم امامت می دانند و در نتیجه پاسخی که می دهند دیگران هم پاسخ سوالهایشان را دریافت می کنند. گاهی مثل آن جمله پیامبر اکرم است که فرمودند «هر چیزی پاک است مگر این که انسان علم به نجاست آن پیدا کند» گاهی می توان نتیجه گرفت که با همین یک جمله صدها و دهها سوال جواب داده می شود هر کسی در رابطه با هر نجاستی که سوال دارد با این جمله پیامبر اکرم جواب او داده می شود که تا علم به نجاست شئ ای پیدا نشود آن شئ پاک است خوراک، پوشاک، البسه یا اماکن باشد تا زمانی که علم به نجاست آن پیدا نکردیم حکم به طهارت می کند و اینها همه قضایایی است که در فضل و علم امام جواد علیه السلام برای کسی تردیدی باقی نمی ماند.
همیشه در بین اقوام و قبائل و در همه زمانها افراد لجوج، حسود و بخیل بوده اند که معمولا سعی می کردند افکار را تحت الشعاع تفکرات غلط خود قرار دهند که در زمان امام جواد علیه السلام هم همین گونه بود وقتی یحیی بن اکثم چند سوال را از محضر امام پرسیدند و امام جواب دادند من جمله آن سوالی بود که در مورد حرم و کشتار در حرم سوال کرد که امام از او سوالاتی کردند که این کشتار با چه ویژگیها و چگونه باشد که یحیی بن اکثم به جای اینکه پاسخ سوالش را بگیرد چنان گیج شد که قدرت تفکر از او گرفته شد.
امام جواد علیه السلام در دورانی زندگی می کردند از نظر سیاسی دوران بسیار سخت و سنگینی بود شرایط زمان امام جواد شرایط دشواری بود از طرفی مامون در وضعیت خاصی حکومت را به خراسان منتقل کرده بود و شرایط سختی در جامعه حاکم کرده بود و از طرفی هم شرایط را به گونه ای ترسیم کرده بود که شدیدا امام علیه السلام را تحت فشار و شکنجه قرار داده بود ولی در همین عمر کوتاه امام خدمات فراوانی را انجام دادند. شیخ مفید، مرحوم کلینی و مرحوم نیشابوری و دیگران مدت امامت امام جواد را 17 سال نقل می کنند در این مدت این بزرگوار خدمات سنگینی را به جهان بشریت و جامعه انسانی ارائه دادند.
روایات زیادی در باب مسائل اخلاقی، مسائل اعتقادی، مسائل فقهی از امام جواد علیه السلام در دسترس هست معجزه های فراوانی را امام انجام دادند؛ در امامت امام جواد دوست و دشمن گواهی دادند نام امام جواد علیه السلام در تورات و انجیل ثبت شده وقایع زیادی را برای تولد امام جواد مطرح کردند در همین که یکی از برکات وجودی امام جواد علیه السلام این است که یکی از موالید با برکت جامعه انسانی و جامعه بشری است. خود امام رضا علیه السلام تصریح می کنند نسبت به امامت امام جواد علیه السلام. در دوران طفولیت امام جواد علیه السلام وقایعی رخ داد که همه اینها بیانگر عظمت و روح بلند امام جواد علیه السلام است برخوردهای ایشان با جامعه، تفسیر قرآن، بیانات اخلاقی امام جواد علیه السلام، نگاه امام جواد به اطرافیان و همسایگان و جامعه، نگاه سیاسی امام جواد علیه السلام به اوضاع جامعه.

در بعضی از سخنان امام جواد علیه السلام آن چه که موج می زند امید و روح امید در مردم دمیده می شود امام سعی می کنند مردم را به خدا و زندگی و جامعه و عنایات و توجهاتی که در زندگی هر فردی هست امیدوار کنند. امام توصیه ای دارند در بصیرت در دین می فرمایند بصیرت در دین داشته باشید روایات فراوانی است که امام توصیه می کنند عالمانه و آگاهانه با تدبیر و بصیرت، با علم و آگاهی به سوی اعمال حرکت کنند توصیه می کنند به تزکیه نفس و این که عمل انسان خالص برای رضای خدا باشد سخنی اگر می گوی
د برای خدا بگوید و اگر سخنی می شنود برای خدا بشنود و روح و تفکر شیطانی در انسان نباشد از سرزنش دیگران پرهیز کند روزی خود را از خدا طلب کند و از غیر خدا طلب روزی و قدرت نکند 
« وَ مَنْ يَتَوَکَّلْ عَلَى اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ ﴿الطلاق‏، 3﴾» در مورد تفکر بیاناتی دارند که انسان اول فکر و اندیشه کند بعد سخن بگوید بدون تفکر و اندیشه سخن نگوید. امام جواد علیه السلام محبت به مردم را سرلوحه کار قرار می دهند و توصیه می کنند و می فرمایند که رضایت و تقوای الهی در سایه محبت به مردم به دست می آید. شکر گذار ذات حضرت حق بودن جز توصیه های امام جواد است که در بیانات ایشان مشهود است احسان و کمک به دیگران. تقدم احکام الهی و فرامین الهی را بر هوی و خواسته های نفس امام متذکر می شوند. ثمراتی را برای طلب علم توصیه می کنند که در تمام مراحل زندگی طالب علم باشد و به دنبال علم و دانش برود و دانش افزایی جز روش و سیره امام جواد علیه السلام است به همین دلیل از بعضی از همنشینها انسان را برحذر می دارند می فرمایند بعضی از دوستان شما، شما را از علم آموزی و رسیدن به کمال باز می دارند لذا با چنین افرادی رفت و آمد نداشته باشید؛ توصیه به توبه همیشه در فرمایشات امام جواد علیه السلام است انسان گاهی ممکن است مرتکب خطایی شود و راه توبه باز است که وقتی توبه داشته باشیم گناه روی هم انباشته نمی شود به همین دلیل می فرمایند عالم محضر خداوند است سعی کنیم گناهی انجام نگیرد یا اگر انجام شد توبه بلافاصله انجام شود تا این گناه ایجاد مشکل برای ما نکند. امام می فرمایند خیلی اندوه دنیا را خوردن انسان را از همه چیز باز می دارد غم دنیا و آخرت را به اندازه و به گونه ای که نه دنیا فدای آخرت شود و نه آخرت فدای دنیا.
 توصیه ها و سخنان فراوانی در همین زندگی کوتاه حضرت بیان شده است که هر کدام از یک شرایط اجتماعی و ویژگیهای اجتماعی خاصی برخوردار است که امام بر اساس مقاطع زمانی و مکانی به آن اشاره می کنند. فرمایشات، راهنماییها و سیره امام جواد علیه السلام ، سیره و سخنی نیست که مربوط به یک زمان خاصی باشد ما به اکثر نوع زندگی امام جواد علیه السلام که نگاه می کنیم می بینیم برای هر مقطع زمانی این سیره کارساز و کارگشا است این که توصیه می کنند امام با دوستان خدا دوست شوید با دشمنان خدا دوستی نکنید با کفار مراوده نداشته باشید با دشمنان اهل بیت مراوده نداشته باشید این سخن در هر مقطع زمانی و در زندگی هر فردی از جامعه مشهود است کسانی که با دین و تفکرات توحیدی و ولایی مخالف هستند نمی توانند دوستان خوبی برای ما باشند و درنتیجه ما را گمراه و منحرف می کنند به ولایت امیر المومنین علیه السلام توصیه فراوانی می کنند که سعی کنیم در این ولایت و محبت پایدار و استوار بمانیم و راه صحیح و منطقی خود را از دست ندهیم توحید و نبوت و معاد جز سفارشات امام جواد علیه السلام است وتوصیه های امام جواد علیه السلام  به گونه ای است که در هر جامعه ای راه روشنی را به روی انسان می گشاید نیاز به این ندارد که در کدام جامعه زندگی می کنیم در جوامع غربی، در جوامع دینی، در جوامع شرقی در هر قوم و ملت و مذهبی که هستیم فرمایشات امام جواد علیه السلام راهگشا است حتی برای کسانی که اعتقادی به امامت امام جواد و ائمه هداه مهدیین ندارند هم فرمایشات حضرت راهگشا و کارگشا است.
 به امید اینکه انشاالله این سیره و راه وروش عملی ما بشود.

• برچسب ها