متن گفتگوي زنده راديويي استاد تقوي در بحث عفاف وحجاب- شب دوم

متن گفتگوي زنده راديويي استاد تقوي در بحث عفاف وحجاب- شب دوم

• توسط علی
• 2670
• 0

 

 

گفتگوی زنده ومستقیم استاد تقوی با رادیو 2  

بحث حجاب وعفاف شب اول

شب ولادت حضرت زهرا س

بسم الله الرحمن الرحیم

با سلام و تبریک روز میلاد حضرت زهرا و امام خمینی (ره) و روز زن و مادر

مجری محترم

–لازم به تذکر است که مجری محترم از تهیه کنندگان مجرب صدا وسیما هستند.

      -.وقتی مکرر در صدا وسیما و شما در منبر و کلاسها صحبتهایی می شود در مورد ویژگیهای زن مسلمان زیاد صحبت شده است. اگر می گوییم زن مسلمان باید ویژگیهای خاصی داشته باشد و از الگوهای خاص گرفته برای خودش. حال این الگوها را هم کسب کرده چه فرقی دارد با زنهای کشورهای دیگر مثلا غربیها یا پاکستان و حتی کشور خودمان چه فرقی کرده است و وجه تمیز چیست و این وجه تمایز چه تغییری در زندگی او ایجاد کرده که در زندگی زن غربی مثلا ایجاد نشده به خاطر کمبود این خصلت. مثل عرض می کنم تا باب سخن را آغاز کنم با این مثال که مثلا می گوییم حجاب که زن غربی اگر حجاب ندارد. به فرض بگوییم تفکرات . حال می گوییم زن مسلمان با حجاب و عفیفه است. آیا زن غربی عفیف نیست چون از حجاب به دور است؟ یا مواردی را از این قبیل می خواهیم مقایسه کنیم نمی خواهیم بگوییم زن مسلمان باید دارای این ویژگیها باشد فرض می کنیم همه این ویژگیها را دارا هست چه حسنی دارد و زندگیش چه فرقی کرده است؟

پاسخ استاد-

-.باید یک مقدمه ای داشته باشیم تا این مقدمه به عنوان گفتگو باشد و وارد فضای بحث شوید. مقدمه این است که داوند وقتی انسان را خلق کرد خلقت خیلی زیبا و قشنگی بود و به خودش گفت « فَتَبَارَکَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخَالِقِينَ‌» قطعا وقتی تبارک الله می گوید به خودش حضرت زهرا (سلام الله علیها) را می بیند، امیر المومنین را می بیند شخصیتهای این چنینی را می بیند یا کسانی که سیره او را عمل کردند این شخصیتهای برجسته عالم خلقت را در آینده خلقتش پیش بینی می کند و می گوید « فَتَبَارَکَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخَالِقِينَ‌» از همان آغاز خلقت اینطور برنامه ریزی شده که مرد به تنهایی در این عالم نمی تواند جایگاه خودش را تحکیم بکند و زن هم به تنهایی نمی تواند جایگاه خود را تحکیم بکند دوتا شئ مخالف و دو تا جنس مخالف هستند و جایگاه هر دو هم با هم تحکیم می شود این دو تا شئ مخالف باید حتما با هم باشند تا جایگاهی داشته باشند که بارها گفتیم « يَا آدَمُ اسْکُنْ أَنْتَ وَ زَوْجُکَ الْجَنَّةَ» شما دو تا با هم بروید در بهشت باشید و بعد هم که برگشتند از بهشت بیرون و آن قضایای ترک اولی پیش آمد مدتها هر دوی آنها گریه کردند و حال می گویند « رَبَّنَا ظَلَمْنَا أَنْفُسَنَا » یعنی ما دو نفر به خودمان ظلم کردیم دونفری اشتباه کردیم و دونفری داریم توبه می کنیم بر دو نفرمان رحم کن می خواهند بگویند این شکل زن و مرد یعنی دو جنس مخالف با هم می شود یک شخصیت اما برای آن یک چهار چوب قائل شدند و این چهارچوب مهم است.

همین جمله ای که در سالهای پیش  از این آدم و حوا گفتند الان به نوعی داریم برای رشد و کمال خودمان استفاده می کنیم یعنی در هر درجه و مقامی از علم و عبادت که هستیم سُبْحَانَکَ إِنِّي کُنْتُ مِنَ الظَّالِمِينَ‌ شده نوعی از اعتراف ما که یعنی خدایا هر کاری که اینجا می کنیم داریم به خودمان ظلم می کنیم.

من یک اشاره ای می خواهم بکنم گاهی اوقات اسلام گفته که افراط و تفریط نکنید غذا را زیاده روی نکنید علم پزشکی امروز می گوید این میزان غذای کم که مورد نیاز بدن شما است و بیشتر از آن سمی است که شما وارد بدن خود کردید این ظلمی است که در حق بدنمان کردیم. من می خواهم بگویم این ظلم کردن از غذا خوردن تا نوع راه رفتن و نشستن همه اینها می تواند ظلم به بدنمان باشد و خیلی از کارها هم می تواند ظلم به نفس باشد و جامعه.

در نهایت وقتی به جامعه برمی گردد ظلم شکل می گیرد چون من وقتی به شخص خودم ظلم می کنم به نوعی به جامعه ظلم می کنم، وقتی به جامعه ظلم کردم آن وقت مورد غضب خدا قرار می گیرم لذا آن برگشتش به جامعه است که من را دچار سلسله یا ورطه ای می کند که ظالم می شود

استاد

 —نکته من این است که وقتی زن و مرد شکل می گیرد برای آن یک چهار چوبی برای آن قائل شده است دین یا توحید یا آموزه های توحیدی این چهار چوب را باید رعایت کرد که اگر رعایت نشود باز هم آن ثبات ایجاد نمی شود این چهار چوب را بعضی ها مراعات می کنند و بعضی ها مراعات نمی کنند حالا تفاوت چه می شود و چه اتفاقی می افتد؟ ما نمی خواهیم بگوییم فقط قالب چادر تنها یا حجاب تنها می تواند عفت درون بیاورد می شود خدای ناکرده حجاب داشت اما عفت درون نداشت می شود بی حجاب بود اما عفت درون داشته باشد خیلی از بی حجابهای ما عفت درون دارند اما چهار چوب را رعایت نکردند. مقید به حلال و حرام نبودند اما دستورهای الهی را رعایت نکردند همان عبارتی که شما به کار بردید ممکن است به خودشان ظلم نکردند اما به جامعه ظلم کردند و اطرافیان وقتی بی حجاب راه می رود به من ظلم می کند من را وارد گناه می کند من را وادار به خطا می کند یا من را ممکن است من را به سمت و سویی ببرد که راه اصلی من عوض بشود و من به سمت دیگری بروم. خانواده هایی را دچار معارضه و تهدید می کند پس در نتیجه آنچه را که ما به عنوان عفاف یا حجاب و یا عفت درون و برون از آن اسم می بریم این همان چهار چوب و شاکله ای است که در درون این شاکله ما می توانیم خودمان را حفظ کنیم.

هر شئ قیمتی باید از دسترس دیگران خارج باشد. شما اگر طلا دارید سعی می کنید در گاو صندوقهای خاصی نگهداری کنید اگر الماس باشد همین طور اما اگر شئ گرانبها تری باشد این را در امانت دولتی می سپارید حتی در فضای عادی هم نگهداری نمی کنید عیلی ها الان عتیقه ها و اشیای گرانبهایشان را در بانک مرکزی یا در جاهایی که مرکز نگهداری امانات قیمتی است در تمام کشورها نگهداری می کنند یا بادیگارد می گیرند برای حفاظت از خود و اموالشان، این یک شئ و یک جنس است یک جنسی است که اگر از دست برود هیچ اتفاقی نمی افتد.

زن یک شخصیتی است که اگر از دست برود خیلی اتفاقها می افتد بعد ما این را رها بکنیم و آزاد بکنیم؟ نه.

این شئ قیمتی را ما در چهار چوب صندوق و گاو صندوق و حفاظ قرار می دهیم.

آزادی زن را از او نگرفته ایم اگر بخواهیم او را در یک چهار چوب محصور بکنیم؟

سوالی می پرسم: آیا اگر این آزادی که آنها بیان می کنند برهنگی یا نیمه برهنگی که در جوامع بشری حاضر می شوند آزادیه؟ آیا این آزادی برای زن باید باشد یا برای مرد هم باید باشد؟

طبیعتا برای مرد و زن هر دو باید باشد چون ما آزادی را برای یک گروه نمی توانیم بگیریم چون از این طرف می گوییم چادر و حجاب پس شما آزادی را گرفتید و از آن طرف به مرد می گوییم تو نه. آیا اجازه می دهند سران غرب و سران جهان که رؤسای جمهور، رؤسای مجلس و نمایندگان مجلس و وزرایشان در مجالس عمومی نیمه برهنه حاضر بشوند؟ آیا رئیس جمهور آمریکا مثلا با نیم شورت و نیم شلوار (شلوارک) وارد مجلس یا کاخ سفید می شود؟ یا به ملاقات یکی از شخصیت ها می رود؟

آیا اگر رئیس جمهور شوروی با لباس غیر معمول به ملاقات یکی از کشورهای معمولی برود چه افتضاحی در دنیا به بار می آید؟ چه فرق است؟ اگر زن می تواند نیمه برهنه در مجامع عمومی ظاهر بشود خوب مرد هم باید ظاهر بشود. اگر شخصیت مرد در این است که پوشش و حجاب  و پیراهن و کراوات و کت و شلوار و لباس فرم و لباس مخصوص بپوشد و بیاید زن هم باید همین اتفاق بیفتد

اگر آزادی زن سلب می شود پس آزادی مرد هم سلب می شود، اگر آزادی مرد سلب نمی شود و این یک شخصیت و بها به مرد می دهد پس به زن هم حجاب بها می دهد. وقتی که شما رئیس جمهور آمریکا را در بهترین لباسها می بینید. وقتی شما رئیس جمهورهای دنیا را با بهترین تیپ و قیافه و لباس در مجامع عمومی مشاهده می کنید زن هم باید با همین لباس و با همین خصوصیت و با همین ویژگی ظاهر شود این آزادی است.

حال فرض کنیم زن بگوید من زمانی آزاد هستم که مساوات بین زن و مرد انجام بشود. اگر زن بگوید مرد کت و شلوار تنش می کند و با موهای کوتاه داخل مجامع می شود مثل رئیس جمهور کشورها حال من هم مثل او کت و شلوار تنم می کنم موهارو به اندازه او کوتاه می کنم و هیچ آرایشی مثل او نمی کنم که مثلا جلب توجه دیگران بکند یک قیافه و ظاهر مردانه درست می کنم و وارد اجتماع می شوم پس این نباید اشکال داشته باشد چون عین خود آن مرد است و چیزی از صوتم مثل صورت او بیرون است و موهایم را هم مانند او کوتاه کردم ناخونهایم را لاک نزدم و بلند نکردم جوراب پوشیدم و مثل او کفش پوشیدم مثل او کت و شلوار و..

اولا آنها این کار را نمی کنند چون آنها می آیند که خودشان را نشان بدهند یعنی وقتی ورود در اجتماع پیدا می کنند سعی می کنند که به انواع و اقسام آرایشها مجهز بشوند تا بعد ورود به اجتماع پیدا بکنند و نشان بدهند شخصیت و موقعیت خودشان را.

 

مورد دوم اینکه اشکالی ندارد اینها می خواهند این کار را بکنند یک فضایی جامعه برای اینها باز گذاشته یعنی جامعه دینی و آموزه های دینی گفته است شما در فضای نانه و در فضایی که با شما محرم هستند شما با همین لباس و با همین تیپی که مورد نظر شما است می توانید ظاهر شوید که شخصیت خود را نشان بدهید اما در حضور دشمن نه. آن چشمی که برای زن نامحرم است دشمن، ایا اگر ما ببینیم که گرگ گرسنه ای آماده است برای دریدن ما می رویم در فضای بخوابیم؟ اگر ببینیم شیری، ماری، عقربی حتی یک سوسگ هم در فضای خواب هست اینها می روند؟ چرا؟ چون او را دشمن می دانند

اسلام نگاه خطرناک را دشمن می داند نگاه نامحرم را دشمن می داند و می گوید وقتی شما زیباییهای خودتان را ولو در قالب صورت و لو در قالب زیر گلو، زیر گردن و لو در قالب مو نشان بدهید آن کسی که شهوت او تحریک شده ممکن است قدرت کنترل خود را از دست بدهد یا به شما صدمه می زند یا اگر دسترسی به شما پیدا نکرد به فرد دیگری صدمه می زند و در حقیقت هم ظلم به خودش کرد و هم ظلم به جامعه.

جامعه دینی آن جامعه ای است که نه به خودش ظلم می کند و نه به جامعه ظلم می کند اگر می خواهیم چهار چوبی را داشته باشیم که این ظلم واقع نشود رعایت حجاب جزو ملزومات زندگی دینی است.

نکته بعدی آیا حضرت زهرا (سلام الله علیها) که حجاب را رعایت کرد و متخلق به همه اخلاق حسنه دینی بود یعنی ما معتقدیم که پیامبر اکرم (ص) که خودشان بعثت لاتمم مکارم الاخلاق یا خلق عظیم که وَ إِنَّکَ لَعَلَى خُلُقٍ عَظِيمٍ‌ این شخصیت اخلاقی عالم خلقت هر آن چه که داشت در یک طبق گذاشت و تقدیم محضر حضرت زهرا (س) کرد. یعنی حضرت زهرا (س) آینه تمام عیار پیامبر اکرم (ص) هستند. حضرت حجاب را حفظ کردند حتی نابینایی آمد گفتند او چشم ندارد من که چشم دارم و فضای مجلس را ترک کردند آیا امروز کسی پیدا می شود در این عالم در طی 1400 سال که ایرادی بر کارهای حضرت زهرا (س) بگیرد؟ یک دانشمند، یک متکلم، یک فیلسوف، یک دانشمند منطقی و عاقل را در عالم خلقت در این 1400 ساله پیدا کنیم که آنچه را سیره حضرت زهرا (س) اشکال گرفته باشد. یا تسلیم سیره حضرت زهرا(س) شدند یا تسلیم هم اگر نشدند حداقل نیامدند تخریب کنند. خیلی ها ممکن است حضرت زهرا را  قبول نداشته باشند اما تخریب هم نکردند. نگفتند این کاری را که حضرت زهرا در این جا انجام دادند این محبت نسبت به پدر، این دفاع از شوهر، این محبت به همسایه، این دعای برای همسایه، اینجا که حجابش را حفظ کرد، اینجا که بچه اش را خوب درس داد، اینجا که برای همسایه ها تفسیر قرآن گفت، اینجا که گردن بندش را بخشید، اینجا که فرش زیر پایش را بخشید، این جایی که لباس شب عروسیش را بخشید هیچ کدام از اینها را در هیچ جای عالم در این هزار و چند صد ساله یک نفر پیدا نشد که بگوید کار بدی بوده است یا این دانشمندانی که در این 14 قرن آمده اند یا عاقل نبودند یا تاریخ نخواندند یا علم و تسلط بر اوضاع جهانی نداشتند، یا داشتند ولی فهماننده و عاقلانه عمل کردند و مخالفت نکردند. یا تسلیم یا عدم مخالفت.

مجری محترم-

—زنی که سن او بالا رفته 70 یا 80 سال و دیگر آن جذابیتهای زنانه را می توان گفت به هیچ عنوانی و تقریبا ندارد این زن باز هم زن به حساب می آید هر چند سن او بالا رفته. اگر این شخص بگوید که من زن مسنی هستم و حالا اگر در حجابم مقداری و موردی باشد پس من نه می توانم به خودم صدمه بزنم و نه به دیگران پس من با خیال راحت می توانم نوع کم رنگ تری از حجاب را در جامعه رعایت بکنم و در جامعه باشم این مشکلی برایش پیش نمی آید؟

پاسخ استاد-

—اسلام هم وقتی یک مقدار سن بالاتر رفته تعادلی برقرار کرده است در احکام فقهی اگر ملاحظه بفرمایید یک ملاحظاتی شده ولی من یک سوالی دارم یک آتش هست یک وقتی خیلی شعله ور است و ذغالی است که آنش گرفته و قرمز شده مثل هندوانه قرمز این اوج شعله وری است این خطرناک است اگر دست برسد یا نزدیک بشویم خطر دارد وقتی این ذغال را به وسیله خاکستر یا آب مهارش می کنید و کم جون و کم حال می شود اما نیمه داغ است یا حرارت خیلی کمی دارد می شود این آتش کم داغی و کم حرارت را روی چشم گذاشت؟ کسی چنین کاری را انجام می دهد؟ این کار را نمی کند حتی در دست هم نمی گیرد و می گوید احتمال این که این آتش شعله ور بشود هست

 

نمی خواهیم زن را به این تشبیه بکنیم اما می خواهیم بگوییم این آتشی است که در دل یک جوان شعله ور است داریم در بعضی از مقاطع تاریخ که نعوذ بالله وقتی شهوت مستولی می شود گاهی از حیوان هم فاصله نمی گیرد نعوذ بالله زنی جذابیتی را نشان بدهد در هر سنینی که می خواهد باشد آن خطر همیشه هست منتها خطر کمتر می شود یک وقت هست خطر آتش داغ سرخ شده است یک وقت هم آهنی است که آب ریختیم و مقداری از قرمزی آن گرفته شده اما هنوز داغی خودش را دار که باید از آن پرهیز شود شارع گفته سعی کنید در همه سنین لحاظ بشود چه در مرد و چه در زن فرقی نمی کند.

مثال ساده تری هم بزنم زن را همیشه دانشمندان و بزرگان ما مثل می زنند به ماهی زنده. ماهی زنده را وقتی می خواهید در دست نگه دارید خیلی سخت است و تلاش سنگینی می طلبد تا او را در دست نگه داریم ماهی زنده تلاش می کند و می پرد این طرف و آن طرف، یک مقدار لغزندگی هم دارد و سر است و این ممکن از دستمان بیفتد هر کسی نمی تواند آنر ا نگه دارد یا باید فشار داده و اذیتش کنیم که این گناه دارد کسی ماهی را اذیت نمی کند یا باید با ملایمت و نرمی طوری او را گرفت که نه اذیت بشود و نه از دستمان پایین بپرد. زن اینطور موجودی است این توهین نیست و شخصیت زن را بالا می برد موجودی است که باید با تمام توان دین از او حفاظت کند و شان او را بالا ببرد اگر شان او را بالا نبرد توسط افرادی له و خورد می شود کما اینکه اتفاق افتاد

امشب شبی است که زن آزاد شد با ولادت حضرت زهرا (س) زن شخصیت پیدا کرد. شوخی نیست مرد برود دخترش را دفن کند و زنده زیر خاک کند و خاک روی او بریزد و بعد این دختر با دامن پیراهن عربی بابا گردو غبار صورت بابا را پاک بکند دختری که دارد می رود زیر خاک. بعد او دلش به رحم نیاید و باز خاک بریزد روی این دختر چرا؟ چون معتقد است که داشتن دختر ننگ است و وقتی به پدری خبر می دادند که خانم شما دختر به دنیا آورده فظل وجهه مسوده صورتش از غصه سیاه می شد در چنین اجتماعی خداوند حضرت فاطمه (س) را آورد که پیامبر او را روی قلبش می گذارد و می گوید فاطمه بضعه منی من آذانا فقد آذانی و من آذانی فق آذ الله یا فهی فاطمه سیده نساء العالمین من الاولین و الآخرین این همه عبارتهای زیبا را در مورد حضرت به کار می برد پیامبر علاقه ای ندارد از دخترش تعریف کند. پیامبر اکرم شانش اجل از این است که بخواهد دخترش را بالا ببرد پیامبر می خواهد این تفکر را ایجاد کند در جامعه که زن موجود عزیزی است، زن موجود بزرگی است، زن موجود با شخصیتی است، زیر خاکش نکنید و دفنش نکنید از او کار نکشید عربها می نشستند عربهای جاهلیت می نشستند سر کوچه و قلیان می کشیدند و صحبت می کردند  زنها می رفتند و از نخلستانها خرما و علوفه جمع می کردند، شترها را می دوشیدند و گوسفندها را می چراندند بر می گشتند شب به خانه و باید نوکری آقا را می کردند بعد به خاطر اینکه پسرهایشان به اخلاق خودشان بروند این بیچاره که از راه می آمد و با این که خسته بود همان موقع می خواستند همه بهره برداریهایشان را هم داشته باشند تفکر زن تفکرشهوی نباشد و تفکر پسر به تفکر مرد برود این بلایی بود که سر زنها در می آمد و اسلام آمد این تفکر را عوض کرد. اسلام آمد ارزش داد، اسلام آمد بها داد، اسلام آمد و گفت فَلاَ تَقُلْ لَهُمَا أُفٍّ هم به پدر و هم به مادر اف نگویید یعنی هر دو در یک سطح، حالا یک بحثی داریم در اسلام که اگر فرصت و وقتی باشد آن را مطرح بکنیم که اصلا مقام مادر بالاتر است یا مقام پدر، این یک بحثی است در بین علما و متکلمین و فراوان بحث کردند عده ای معتقدند مقام پدر بالاتر است روایات و آیاتش را هم می خوانند و مطرح می کنند. یک عده معتقدند مقام مادر بالاتر است آیات و روایاتش را می خوانند. بهشت زیر پای مادران است. پیامبر (ص) وقتی می خواهد به فاطمه (س) احترام بگذارد می گوید ام ابیها تو مثل مادر من هستی پس این یعنی مقام مادر بالاتر است حال در این دو تا کدام یک بالاتر است یک بحث علمی مفصلی دارد.

مجری محترم –

-البته ما هم جدیدا چیزی را از خودمان در آوردیم و گفتیم اگر بهشت زیر پای مادران است کلید بهشت دست آقایان است

پاسخ استاد-

—من در یک برنامه ای گفته بودم خداوند از اضافه گل حضرت آدم حوا را خلق کرد خانمها اعتراض کردند و من هم شوخی کردم و گفتم خدا گلها رو آماده و گذاشت گفت آدم بلند شو و دیدیم ناراحت شدند و تعبیر را عوض کردیم و گفتیم وقتی آدم وارد عالم خلقت شد نگاهی به اطراف کرد از اوضاع خوشش آمد و احساس تنهایی کرد و گفت خدایا از تنهایی دارم دیوانه می شوم و دق می کنم چکنم؟ خطاب رسید اشکالی ندارد من الان یک موجودی را خلق می کنم که این موجود بیاید تو را از تنهایی در بیاورد و آدمت کند و لذا زن را خلق کرد و این زن است که ما را آدم می کند مرحوم علامه انصاری گفت من هر چه که دارم به برکت وجود مادرم است یعنی مادر من را آدم کرد.

 

طنازان می گویند ما مردها از اول آدم بودیم. بله از اول آدم بودند و حالا آدم شدند

شما فرمودید زن مسلمان با آمدن اسلام زن شخصیت گرفت. قبل از آن زن شخصیت نداشت و بعد از آن شخصیت گرفت و آزاد شد.

گفتیم عظمت گرفت. یک نکته که یک شخصیت عمومی و عام. یک وقت است یک زن ممکن است موردی عزیز باشد در یک مقطعی زنی در دربار سلطان حبشه این مورد احترام باشد این موردی است. اسلام آمد موردها را جمع کرد و گفت عموم زنها، موجودی به نام زن عزیز و محترم شد

 

حضرت آسیه از عزیزان مصر بود آن قدر خاطرتش عزیز بود که حضرت موسی را او که همه ی فرزندان قوم خودش را کشت زمانی که همسرش گفت این یکی را نکش قبول کرد چون عزیز بود نزد شوهرش

در حالی که همه کارشناسان زبده سحر و جادو گفته بودند این اتفاق خواهد افتاد اما به خاطر همسرش این کار را نکرد

حال من می خواهم بگویم همه فرمایشات شما درست است در زمان جاهلیت اتفاقی که افتاد پیامبر اکرم آمد و بعد خیر کثیر عطا شد به ایشان و در قرآن هم سوره ای را در شان ایشان نازل کرد باعث شد که زن مسلمان شخصیت پیدا بکند اما نکته اینجا هست که وقتی ما در مورد این صحبت می کنیم داریم در مورد فعل ماضی صحبت می کنیم یعنی یک دوره ای که در گذشته در خصوصیت جامعه عرب و بعد ظهور اسلام در آن منطقه که دیگر منطقه جاهلیت تمام شد هر چند جاهلیت در طول تاریخ ادامه پیدا کرد ما به نوع دیگری زن را تعریف می کردیم. من می گویم این در زمان ماضی بوده و حضرت فاطمه (س) خودش اسوه و الگو بوده الان هم هست به نحو دیگری حال من می خواهم بگویم که ما در زمانی که حضرت فاطمه و پیامبر بودند احکامی را داشتیم که الان به آنها می گوییم احکام اولیه و یک احکام ثانویه آمد یعنی نیاز بود یک احکام ثانویه بیاید مکمل احکام اولیه قرار بگیرد چون مسائلی را در امروز داریم که در آن زمان نداشتیم مواردی را داشتیم که در آن زمان نبوده مثلا رادیو، تلویزیون، سینما، فیلم و غیره در آن زمان نبوده و الان هست و باید در مورد آن حکمی صادر بشود. فلان بازی ورزشی در آن زمان نبوده و الان دارد انجام می شود.

وقتی ما می گوییم در دین اجتهاد است و مجتهد را مطرح می کنیم و می گوییم فقه پویا یک نمونه اش همین است که باید به روز عمل بکند براساس نیاز جامعه جلو برود در زمان صدر اسلام بحثی به عنوان این که زن در بیرون خانه کار بکند و کارمند باشد ما نداشتیم و اصلا چنین مقرراتی نبوده که زن حقوق بگیر باشد شاید حقوق را می گرفتند مثلا می رفتند در خانه اعیان و اشراف کار می کردند و بودجه ای می گرفتند اما بعضی ها به عنوان کنیز بودند یا به عنوان دایه می رفتند یک ساعت شیر می دادند و برمی گشتند یا بچه را می آوردند در خانه شیر می دادند و می بردند و حقوقی می گرفتند این ها هم حقوق بگیری بودند به نوعی اما به آن شکل کارمند رسمی که تحت امر یک اداره ای باشد و موظف باشد که ساعت 7 سر کار برسد و ساعت 2 برگردد و یا شیفت شب و شیفت روز تغییر پیدا بکند به این شکل نداشتیم. اسلام بری این کار باید چاره ای بیندیشد چاره کار چیست؟ آمده است قوانین اسلامی ما این را مشخص کرده و فقهای ما هم فتوا داده اند که اگر قبل از عقد یعنی قبل از این که خطبه عقد خوانده بشود این خانم کارمند است و الان در حین خواندن خطبه عقد مرد شرط نمی کند که تو باید کارت را رها کنی و گر نه من همسر تو نمی شوم بعد از این که خطبه عقد خوانده شد حق ندارد به زن بگوید تو حق نداری از خانه بیرون بروی. اختیار بیرون رفتن زن از خانه در آموزه های دینی ما بر عهده مرد است اما اگر قبل از این می رفته است و کارمند بوده عقد بر همین مبنا خوانده شده و چون عقد بر مبنای کارمند بودن او واقع شده الان من حق ممانعت از رفتن کار او را ندارم این دقیقا همان موردی است که حضرتعالی اشاره می فرمایید یعنی شارع آمده امروز که احساس کرده نیاز به این حکم فقهی جدید هست فقهای ما یک حکم فقهی جدید دادند. در مورد بیمه هم ما همین حکم و احکام مشابه فراوانی را داریم که در بیمه حکم به روز است در مورد بیمه تصادفات ما همین حکم را داریم دیه زن نصف دیه مرد است اما در تصادفات آمده اند آن را یک شخصی به اصطلاح حقیقی و حقوقی برای آن تعریف کردند و شرایط قانونی را به گونه ای فراهم کردند که اگر من در برخورد با یک انسانی تعهدی به بیمه می دهم این تعهد من الزام آور باشد به این که من تمام حق و حقوق را پرداخت بکنم اعم از اینکه طرف مقابل مورد ضربه من زن باشد یا مرد.

 

مجری محترم

حال من می گویم حضرت فاطمه در زمان جاهلیت آمد و آن کار عرب شد یک کار قبیح ولی این مال آن زمان بوده فعل ماضی است امروز روزگار روزگار دیگری است دیگر ما کسی را نداریم که دختری را بخواهد به خاطر دختر بودنش زیر خاک دفن بکند، زن جایگاه اجتماعی خودش را پیدا کرده است و روز به روز هم دارد این جایگاه را تثبیت می کند هم جامعه مسلمان و هم جامعه غربی. امروز مواردی هست که در آن روزگار نبوده است . امروز مثل فرض کنیم که شبکه های اجتماعی هست وارد می شوند و هر کسی به نوعی استفاده می کند آن زمان که شبکه های اجتماعی نبوده پس من الان باید آن را چگونه از حضرت فاطمه زهرا الگو برداری بکنم؟ حضرت فاطمه زهرا عفیفه بوده من باید عفیفه باشم، حجاب را رعایت می کردند حجاب را رعایت می کنم، همسر خوبی برای همسرشون بودند من هم همین کار را می کنم، مادر مهربانی بودند من هم همین کار را می کنم، عبادت داشتند من هم همین کار را انجام می دهم، ولی امروز می کنیم یک چیزی به نام شبکه اجتماعی آمده من در این شبکه اجتماعی نوعی حضور مجازی دارم بادیگران ارتباط برقرار می کنم من می آیم سرکار ارتباط دارم با شما که کارشناس هستید و وارد استودیو می شوید با آقایی که همکارم هست کارمان را انجام می دهیم برمی گردیم به خانه هایمان. الان هم شبکه مجازی این گونه است من با یک نفر ارتباط دارم مثلا فرض بفرمایید برای یک کار خاصی آیا اینجا باید چه کار کنم؟ اینجا الگوی من باید چه کسی باشد؟ آیا می توانم از حرکات و رفتار آن چیزی که در تاریخ آمده استنباطی داشته باشم؟

استاد.....

در زمان حضرت زهرا (س) سم وجود داشته یانه؟ چاقو بوده یا نبوده؟ آب بوده یا نبوده؟ حضرت زهرا از همه این ها استفاده کردند اما خوبش را. اگر می خواستند سم را استفاده کنند فرض بفرمایید برای نخلستانهای کوفه و مدینه و مکه باید استفاده می شد که شد برای این که آفات را از بین ببرند. اگر از چاقو می خواستند استفاده کنند برای پوست کردن خیار و سیب و گردو و امثال اینها از درخت و خرما از درخت اگر می خواستند از آب استفاده کنند برای خوردن و شستشو و طهارت و ... همین آب را امیر المومنین می فرمایند یک قطره اش آدم را خفه می کند، سم انسانی را می کشد چاقو را می شود با آن شکم کسی را پاره کرد در همان زمان حضرت زهرا (س) با یک فاصله بسیار کوتاهی همسر امام حسن مجتبی (ع) آن حضرت را با سم مسموم می کند و به شهادت می رساند. قطام با فاصله خیلی کوتاهی سم را به شمشیر می زند و شمشیر را می دهد به آن آقا که تو برو و فرق امیر المومنین را بشکن. پس همیشه ابزار خطر وجود داشته ابزار صحیح هم وجود داشته این استفاده کننده است که باید درست استفاده کند. در ست که در زمان حضرت زهرا (س) بحث از فضای مجازی نبوده درست است که در آن مقطع زمانی موبایل نبوده که در اختیار ما قرار داشته باشد و هر لحظه در دستمان باشد اما ما هستیم که باید خطر را احساس بکنیم من در جلساتم بارها گفته ام این به اصطلاح این وسیله کوچکی در دست ما است به عنوان تلفن همراه خیلی از زندگی ها را از هم پاشیده است ما مضراتش را نگفتیم شاید خیلی از دخترهای معصوم ما و پسرهای مظلوم و معصوم ما خبر ندارند که این تلگرامشان می تواند در چهار، پنج جا نصب شود یعنی دقیقا هر پیامی و هر عکسی و هر متنی را که مبادله می کنند بین همدیگر ده نفر می توانند بینند پدر، مادر در یک لحظه با یک شمااره تلفن دادن و یک کد گرفتن می شود روی لب تاب، روی تلن دیگه، روی کامپیوتر نصب کرد. واتس آپ هم همین طور و وقتی که این اتفاقها می افتد یک اتفاقاتی می افتد که زندگی ها را از هم می پاشد وقتی الان جامعه به گونه ای شده است که یک دوربین کوچکی به اندازه کمتر از یک قوطی کبریت می تواند یک فضای 50 متری را در تمام ساعات شبانه روز فیلمبرداری بکند و در تمام ساعات شبانه روز گزارش بدهد با یک کارت تلفن که شما داخل این می گذارید و با یک تماس تلفنی که با آن برقرار می کنید هر چه ما در این فضا صحبت می کنیم و هر کاری را انجام می دهیم عکسبرداری می کند، فیلمبرداری می کند، صدای ما و عکس ما و فیلم ما را به هر کجای دنیا که توانسته با این کارت ارتباط برقرار کند منتقل کند این خطرات را اگر بفهمد بعد این را سم تشخیص می دهد و از سم پرهیز می کنیم از چاقو استفاده نمی کنیم. سعی می کنیم از این ابزار به درستی استفاده کنیم اگر از این ابزار به درستی استفاده بشود همان سیره حضرت زهرا است اگر به درستی استفاده نشود درست است که حضرت زهرا نداشتند بحثی به نام فضای مجازی در زمانشان اما توصیه هایی که کردند همین است و می گویند هر جا خطر است پرهیز کنید، هر جا چیزی برای جسم شما ضرر دارد اگر زیاد بخورید ضرر دارد شارع منع کرده است.

 

چرا؟ چون می خواهد ضرر به جان ما نخورد آن اشاره اول شما تمام جلسه را تامین کرد ما اگر جایی احساس کنیم چیزی به خودمان و خانواده ما و جامعه ما زیان دارد و زیان آور است و به سمت آن برویم کار حرامی انجام داده ایم و مرتکب حرامی شدیم لذا از این فضا باید یه خوبی استفاده کرد.

می خواهم سوالی مطرح کنم که مقداری جنبه فقهی هم دارد و جز احکام ثانویه هم به حساب می آید من به عنوان یک مرد می بایست مراقب خانواده ام باشم خانواده من و همسر من به نوعی می بایست مراقب همسرش باشد ولی این مراقبت به نوعی در اسلام نگهداری گفته می شود یعنی شما طوری با همسرت برخورد نکنی که این سطح مراقبت کاهش پیدا کند. الان همه ما موبایل داریم آیا من اجازه دارم کنکاش کنم موبایل همسرم را نگاه بکنم و به نوعی او را کنترل بکنم یا همسرم به موبال من نگاه بکند پیامکهای من را بخواند و تماسهای من را نگاه بکند؟

قطعا بدون اجازه جایز نیست یعنی هیچ فقیهی این اجازه را نمی دهد نه به زن و نه به مرد، نه به پدر و نه به مادر و نه به فرزندان هیچ فرقی نمی کند و نه به دوستان و رفقا و همکاران این تجسس است من نظر الی کتاب اخیه بغیر اذنه کسی که بدون اجازه به نوشته دیگری نگاه کند مثل این است که به آتش جهنم نگاه کرده است. در روایات مختلف و در آموزه های مختلفی توصیه شده که شما حق تجسس ندارید و قرآن هم به صراحت گفته وَ لاَ تَجَسَّسُوا و این تجسس است و تجسس مطلقا جایز نیست.

ما بارها مراجعه داشتیم برای مشاوره آمدند که همین تجسس ها کار به دستشان داده است مخصوصا به افراد نزدیک. من یک توصیه اخلاقی دارم نسبت به افراد نزدیکتون پدر، مادر، شوهر وهمسر در تجسسهایتان خیلی جلو نروید چون وقتی می روید جلو گاهی به یک جایی می رسید که خطر است و در آن مقطع خطر چه کار می خواهید بکنید؟ نمی شود که از فرزند بودن حاشا کرد، نمی شود از پدر بودن حاشا کرد نمی توانم بگویم که این بچه من نیست، نمی توانم بگویم که این پدر من نیست، نمی توانم بگویم این همسر من نیست. همسر من اگر بد است چه زن و چه مرد فرقی ندارد اگر طلاق هم بگیرید و اگر هم از هم جدا بشوید اگر ده سال هم فاصله بشود باز هم می گویند همسر فلانی چنین ایرادی داشت، باز می گویند همسر فلانی چنین ایرادی داشت. پس ما با هم شدیم از یک خانواده شدیم. در تجسسهایمان باید تا یک مقطعی بخواهیم جلو برویم ایرادی ندارد آن هم به طور معمولی نه اینکه با ورد به دفاتر و تلفن و نوشته جات تا یک مقطعی اگر از آن مقطع جلو رفتیم و بعضی مسائل برای ما کشف شد آن وقت چه کنیم؟ آن وقت ما می مانیم با یک دنیا غصه و انبوهی از گرفتاریها و مشکلاتی که ایجاد می کنیم.

پس این گفته ای که می گویند نگاه کردن به صفحه موبایل همسرتون یا دیگری به نوعی حرام است باید رعایت بکنند.

حرام را به صورت فتوا جرات نمی کنم بگویم چون نگاه کردن داریم تا نگاه کردن، یک وقت هست من به طور طبیعی نگاه می کنم یک وقت هست زن و مردی اصلا با هم این حرفها را ندارند اصلا تلفنشان باز است و آزاد است و در اختیارشان است و تلفنش را به خانمش می دهد اکثریت جامعه اینطور هستند اکثریت کسانی هستند که اصلا این مسائل مطرح نیست برای آنها تلفن زن دست آقا و تلفن آقا دست خانم و اگر اقلیتی یا بعضی اوقات شیطان کسانی را تحت تاثیر قرار دهد و چنین اتفاق بیفتد اگر تجسس شد می شود حرام. حال صرف نگاه کردن تلفن روی زمین بود و برداششتم نگاه کردم بگوییم حرام است اینطور مردم را نباید زود جهنمی بکنیم اما اگر تجسس شد حرام است.

پس این را محدود کردیم به اینکه اگر نیت تجسس باشد حرام است

 

• برچسب ها